My daughter Text

                                                        មូសុងកម្ពុជា

                   ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាដែនដីសុវណ្ណភូមិដ៏ពិសិដ្ឋដែលមានសន្តិភាពច្រើនពាន់

ឆ្នាំមកហើយដែលកម្ពុជាមិនដែលរងគ្រោះថ្នាក់ធម្មជាតិធ្ងន់ធ្ងរដែលទទួលបានភាព

អនុគ្រោះអំពីធម្មជាតិដ៏អនេកកប្បកាដែលមិនធ្លាប់រងគ្រោះនូវគ្រោះរព្ជួយដីឬរលក

យក្សសូណាមិទេព្រោះប្រទេសនេះមានរាងបែបផែនជាបាតខ្ទះដែលមានភ្នំព័ទ្ធជុំប្រទេស

នឹងបានទទួលនូវរបបខ្យល់មូសុងនិរតីជាប្រចាំ។

ដែលរបបខ្យល់នេះហើយបង្កើតបានជា

រដូវពីរយ៉ាងទៀងទាត់គឺវស្សាន្តរដូវនឹងរដូវប្រាំង។រដូវទាំងពីរនេះចាប់ផ្តើមនៅ

កំឡុងពីខែឧសភារហូតដល់ខែតុលាដែលប្រជាជនខ្មែរតែងតែហៅសាមញ្ញថារដូវ

វស្សា(ដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ជាប្រចាំ)និងកំឡុងពីខែវិច្ឆិការហូតដល់ខែមេសាគេអោយ

ឈ្មោះថារដូវប្រាំង(រដូវក្តៅ)។ដែនដីសុវណ្ណភូមិកម្ពុជាបានទទួលឥទ្ធិពលពីខ្យល់មូសុងនេះ

យ៉ាងទៀងទាត់ជារៀងរាល់ឆ្នាំដែលបង្កើតឲ្យមានអាកាសធាតុក្តៅហើយសើមដែល

អំណោយផលយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់ជីវិតភាវរស់ពិសេសមនុស្សនឹងសត្វ។

ជារៀងរាល់ឆ្នាំ

កម្ពុជាមានរដូវមួយដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ជាប្រចាំដែលមានរបបទឹកភ្លៀងនឹងកម្ពស់ទឹក

ភ្លៀងជាអប្បបរមា០.៥មីលីលីត្រដែលទទួលបានទឹកភ្លៀងតាមរយះខ្យល់មូសុងវស្សា

ដែលបក់ពីសមុទ្រមកកាន់ទ្វីបហើយពាំនាំទឹកភ្លៀងមកជាមួយ

។ពីខែវិច្ឆិកាដល់ខែមេសាកម្ពុជាទទួលអាកាសធាតុក្តៅហើយគ្មានភ្លៀងធ្លាក់ដែលបណ្តាល

មកពីខ្យល់មូសុងបានបក់ចេញទ្វីបទៅមហាសមុទ្រជាមួយខ្យល់ក្តៅ។នៅក្នុងរដូវវស្សា

កម្ពុជាមាននូវរដូវក្តៅតូចមួយចន្លោះពីថ្ងៃ១៥ខែកក្កដារហូតដល់១៥ខែសីហាជារៀងរាល់

ឆ្នាំ។ដែលគ្មានទឹកភ្លៀងធ្លាក់រួមជាមួយអាកាសធាតុក្តៅរួមជាមួយការធញលាក់ខ្យល់តិច

ដែលបណ្តាលឲ្យបរិយាកាសប្រែជាក្តៅហួតហែងនឹងមានការស្រូបយកទឹកពីដីទៅកាន់

បរិយាកាសដ៏ក្តៅនោះដែរប៉ុន្តែវាមិនក្តៅណាស់ណាឬហួតហែងខ្លាំងដូចរដូវប្រាំងដែល

បណ្តាលឲ្យហួតរឹងហែងទឹកក្នុងស្រះឬបឹងតូចៗនោះទេហើយក៏មិនមែនជាបញ្ហាធំ

បណ្តាលឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវិតរបស់ប្រជាជនណាស់ណាទេ។ពេលរដូវភ្លៀងធ្លាក់ចាប់ផ្តើម

ចូលមកដល់គេសង្កេតឃើញផ្ទៃមេឃពោរពេញដោយពពកស្ទើរគ្រប់ពេលដោយ

ស្ទើរតែមិនមានពន្លឺព្រះអាទិត្យចែងចាំងគ្រប់គ្រាន់ទេដោយភ្លៀងធ្លាក់ជារៀងរាល់ពេល

បណ្តាលឲ្យមានទឹកពេញស្រះតូច,បឹង,ព្រែក,ស្រះទឹក,រួមទាំងទន្លេនោះមានកម្ពស់ទឹកកើន

ឡើងជាអតិបរមាតែវាមិនបណ្តាលឱ្យមានទឹកធំជន់លិចនោះទេ។

             រីឯនៅក្នុងរដូវប្រាំងវិញ

ខ្យល់មូសុងបានប្តូរទិសបក់ដែលធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាទទួលរងអាកាសធាតុក្តៅហួតហែង

គ្មានទឹកភ្លៀងដែលធ្វើឲ្យបរិយាកាសស្ងប់ហើយក្តៅបណ្តាយឲ្យរីងហួតបឹងបួតូចៗ។តែ

ក្នុងរូវប្រាំងនេះដែលក៏មានកូនរដូវរងារមួយដែរដែលខ្យល់មូសុងប្រាំងមកពីខាងជើងធ្វើ

ឲ្យបរិយាកាសចុះទាបហើយសីតុណ្ហភាពក៏ចុះត្រជាក់ខ្លាំងតែមិនត្រជាក់ខ្លាំងខ្លានោះទេជា

មួយសន្សើមនាពេលព្រឹក។នេះបណ្តាយឲ្យភាវរស់រស់រានមានជីវិតល្អដោយរបបខ្យល់

មូសុងនាប្រទេសកម្ពុជាដែលមានលក្ខណះក្តៅហើយសើមនេះណាស់។

my daughter texr

                                                                         Mosoon Blow in Cambodia

                                                                       

                   Cambodia is the peace of island for a long time nearly 4500 year ago, also Cambodia is courtesy of the southwest monsoon, which have 2 season are raining season from May till October and summer November till April. According like that so Cambodia gotten hot and wet every year and enough rain regularly to favorable for the plant. Every year Cambodia gotten hot and wet for a while year from Mosoon blow and useful of raining from May to October that Cambodian’s people used to called it Raining season. The Mosoon is starting blow from ocean to continent with cool air and rain steam. From November to April Cambodia have gotten dry and hot so Cambodian used to called it Summer season which Mosoon is starting blow from continent to ocean with the hot air without rain steam. In raining season, so Cambodia have a small summer in 15 July to 15 august every year that have nothing rain then have hot weather with a low air and absorption the water from land to sky in the hot environment but not to much like summer season which have nothing water in pond or creek and not the big problem to cause to the life of people. When the raining season is starting the sky is fulfill of clouds then the sky don’t have enough shine of the sun for some time to shine to the planet and used to rain everyday not allowing day or night, and then the land and ground are fulfil of the water and tiny pond. Also the lake, creek, pond, and the river are fulfill of the water or that cause the big water to flood something for sometimes like the ground , lake, house, river, mountain, hill, field, farm, school, ... But not at all the time and year to have big water to flood something like that , that’s just a little bit accident like that . And then one more season that starting the environment become dry and have lower blow, and hot which parched ground and have nothing water in the lake, creek, or pond and the river is lowing of the water  for while month. For that season in Cambodia it easy to gotten drought. Because the environment very very hotter than other season and trying to dry the water up to the environment to make nothing water on the ground and lake to make parched the land on February to April and the temperature jump up 35 degree. But for a round a middle of the November to January have the small spring season which Mosoon blow from north to south with a little bit steam. Which still have nothing rain but it have the wet wing and steam that blow from north to south, and they used to called it the winter season. In that season the temperature field down under 15 degree and cool than another season and month. Because that season have fulfill wet wing and having the dew in the morning from 5-6 am, so it the interesting and fantastic weather.

Weather where you live

                                                                                 

            Cambodia is the peace of island for along time nearly 4500 year ago, also cambodia is courtesy of the southwest monsoon, which have 2 season are raining season from May till October and summer November till April. according like that so cambodia gotten hot and wet every year and enough rain regularly to favorable for the plant. 

                   every year cambodia gotten hot and wet for a while year and useful of raining from May to october that cambodian’s people used to called it Raining season . But in 

the raining season they have a small summer in 15 july to 15 august every year that have nothing rain then have hot weather with no air and absorption the water from land to the hot environment but not to much like summer season which have nothing water in pond or creek and not the big problem to cause to the life of people . In that season the sky is fulfil of clouds then the sky don’t have enough shine of the sun for some time and used to rain everyday not allowing day or night, and then the land and ground are fulfil of the water , also the lake , creek , pond ,and the river are fulfil of the water or the water can cause the big water to flood something for sometimes like the ground , lake, house, river, mountain, hill, field, farm, school, ... But not at all the time and year to have big water to flood something like that , that’s just a little bit accident like that . And then one more season that starting from november till april is the hot season which parched ground and have nothing water in the lake, creek, or pond and the river is lowing of the water  for while month. For that season in cambodia it easy to gotten drought . Because the environment very very hotter than other season and trying to dry the water up to the environment to make nothing water on the ground and lake to make parched the land on Febuary to April and the temperature jump up 35 degree. But for a round a middle of the november to january have the small spring season, it sill have nothing rain but it have the wet wing that blow from north to south then they used to it the winter season. In that season the temperature field down under 15 degree and cool than another season and month . Because that season have fulfill wet wing and having the dew in the morning from 5-6 am, so it the interesting and fantastic weather.

                   According like that we can note then called cambodia is the fantastic weather that having a lot of the wonder and interesting weather to anyone. because of that interesting weather people used enjoy and pleasure there vocations in cambodia.

Weather in Cambodia

              Cambodia is the peace of island for along time nearly 4500 year ago, also cambodia is courtesy of the southwest monsoon, which have 2 season are raining season from May till October and summer November till April. according like that so cambodia gotten hot and wet every year and enough rain regularly to favorable for the plant.  

              Ater 20s so the weather is changing and the rain isn’t enough for the farmer and cambodia got hot form one year to one year. so that why people got many effect , farmer difficult to feeding their plant , rice and pet and people like in city they become hotter and need water fan and air-conditioner to help them so that why have many air-pollution to the environment to destroy Ozone and the shine of sun become to hit cambodia to warm up from one day to one day , more over they used to cut down many trees for building house to explain field to explain their farm to make furniture and for sell to another country that no productor of Oxygen then many bad air come to destroy their environment be come worst and calling rain , so now on the weather are to much worst of air pollution to have nothing fresh air. otherwise the climate are change to hot and not enough rain for people and  to much hot to 41 degree  . then no water to people and the water are coming form ocean to river and no fresh water to used and drink . also people breath that dirty air into body and drink that dirty water to body it easy to got many virus and easy to sick or die . that effect to much to many child under 11 year old and older people for that changing weather to very hot , because they easy to got sick and die because they have a low immune system to fighting with thier virus and battery .also they have limit knowledge how to protect their healthy and frighting for that changing.  

              nowadays, cambodia climate are so dirty and dangerous because the people in there have limit knowledge about effecive air-pollution and climate change  . and to much hot with dirty air , dirty water and ocean water .   

             

ប្រធាន:តាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុន។ចូរបង្ហាញមាគ៌ាអភិវឌ្ឍសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមអោយបានពិស្តារ។ សេចក្តីអធិប្បាយ យើងទាំងអស់គ្នាបានសិក្សារួចមកហើយពីដំណើររឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីចាស់ដែលបានរៀបរាប់យ៉ងលម្អិតពីស្ថានភាពនាសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមដែលបានដឹកនាំដោយព្រះបាទនរោត្តមសីហនុដែលធ្វើឲ្យប្រទេសមានឯករាជ្យសុខសន្តិភាពពេញលេញធ្វើឲ្យជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមានភាពធូរធារជាងមុនទើបមានមតិមួយលើកឡើងថាតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុន។ចូរបង្ហាញពីមាគ៌ាអភិវឌ្ឍសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមអោយបានពិស្តារ។ ដើម្បីជាទុនក្នុងការបកស្រាយប្រធានខាងលើនេះយើងគម្បីយល់ពាក្យគន្លឹះខ្លះជាមុនសិនដូចជាពាក្យដុនដាបគឺសំដៅទៅសផាភាពតានតឹងឬវេទនាខ្លាំងដោយរងសំពាធអ្វីមួយជាក់ស្តែងវាសំដៅទៅកាន់ភាពតានតឹងនឹងវេទនាផ្នែកជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរីឯពាក្យធូរធារគឺសំដៅទៅកាន់ការរីកចម្រើនឬបានធូរស្រាលជាងមុន។មតិនេះសំដៅលើការអភិវឌ្ឍនឹងផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំនឹងផ្នត់គំនិតសង្គមទៅរកវឌ្ឍន៍ភាពដោយមានវត្តមានថ្មីគឺព្រះបាទនរោត្តមសីហនុដែលព្រះអង្គទ្រង់បានកំណែទម្រង់ជាច្រើនដែលធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានភាពងាយស្រួលក្នុងការរកស៊ីចញ្ចឹមជីវិតឲ្យមានភាពរលូនជាងមុនច្រើនធ្វើឲ្យប្រជាជនមានជីវភាពធូរធារទាំងនៅទីក្រុងនឹងជនបទមានសិទ្ធសេរីភាពគ្រប់គ្រាន់អាចដើរហើយនឹងប្រកបមុខរបរត្រឹមត្រូវដោយមិនខ្លាចការជិះជាន់គាបសង្កត់ទៀតឡើយមិនដូចជារបបមិនច្បាស់ការហើយសិទ្ធអំណាចស្ថិតនៅដៃអ្នកមានទឹកប្រាក់អាចជួលខ្មោចឲ្យកិនម្សៅនោះឡើយពោលគឺរបបនាយទុនឬមូលធននិយមដែលជិះជាន់ប្រជាជនស្លូតត្រង់ឲ្យរស់នៅពិបាកជាងស្លាប់នោះទៀតឡើយ។ការគ្រប់គ្រងរបស់ព្រះអង្គបានរៀបចំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋអាចធ្វើការបញ្ជេញមតិដោយសេរីដោយរៀបចំសមាថជាតិជាមួយប្រជាជនឲ្យមានតម្លាភាពដោយអាចចូលរួមគ្រប់មន្ត្រីជាន់ថ្នាក់សួរសុខទុក្ខប្រជារាស្ត្ររបស់ព្រះអង្គក្នុងគម្រុងពេលមួយឆ្នាំម្តងហើយសមាថជាតិនេះក៏មានប្រសិទ្ធភាពជម្រះមន្ត្រីអសកម្មនឹងមន្ត្រីពុករលួយជាច្រើនផងដែរដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនទាំងទីក្រុងនឹងជនបទរស់ដោយសុខសន្តិភាពពេញលេញក្សាន្តត្រាន្តហើយវាក៏ជាកត្តាជោគជ័យនៃនយោបាយសង្គមរាស្ត្រនិយមរបស់ព្រះអង្គផងដែរ។លើសពីនេះទោទៀតព្រះអង្គអនុវត្តន៍គោនយបាយទឹករបស់ព្រះអង្គប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនឹងការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីប្រជាកសិករព្រោះ៩០%នៃប្រជាជនកម្ពុជាជាកសិករនៅជនបទដូចនេះនយោបាយនេះពិតជាផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនលើសលប់ដល់ប្រជាកសិករខ្មែររបស់ព្រះអង្គដោយព្រះអង្គបានពង្រីកប្រឡាយស្ទឹងដែលមានស្រាប់នឹងអភិរក្សវាទុកហើយជីកបន្ថែមនៅប្រឡាយទឹកស្ទឹងព្រែកផ្សេងៗខ្វាត់ខ្វែងពេញផ្ទៃប្រទេសដែលជាសសៃឈាមមិនអាចខ្វះបាន។បន្ថែមពីនេះទៀតព្រះអង្គបានកែប្រែជួសជុលភាពអសកម្មនៃក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំឲ្យដំណើរការល្អនឹងភាពស្ពឹកស្រពន់នៃមន្ត្រីទាំងនោះដោយជំនួសដោយមន្ត្រីវ័យក្មេងមានសម្ថតភាពជាច្រើនរួមទាំងរដ្ឋមន្ត្រីកំលោះដែលបានជួយពូហមជាដើម។កាន់តែពិសេសព្រះអង្គក៏បានរៀបចំទំនាក់ទំនងការបរទេសកាន់តែជិតស្និតនឹងពិភពលោកខាងក្រៅផងដែលជាហេតុមានថៅកែជាច្រើនមកវិនិយោគទន់ដែលជាកត្តាធ្វើឲ្យប្រជាជនខ្មែររួមទាំងពូហមរស់នៅបានសុខសាន្តផងដែរដូចពូហមបានលាលោករដ្ឋមន្ត្រីកម្លោះទៅធ្វើចម្ការស្រែនៅស្រុកកំនើតនាខេត្តបាត់ឌំបងយ៉ាងសុខសាន្តនាពេលប្រទេសសុខសាន្តដែលបានព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីកម្ពុជាដ៏ចំណាស់នេះឲ្យមានពន្លឺចែងចាំងជាថ្មីម្តងទៀត។ សរុបមកតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុននឹងមានលក្ខណះប្រសើរជាងមុនមែនពីព្រោះការរះនៃព្រះអាទិត្យថ្មីនេះពិតជាមានភាពខុសប្លែកពីព្រះអាទិត្យមុនៗមែនដែលធ្វើប្រទេសជាតិរីកចម្រើនហើយប្រជាជនមានភាពធូរធារជាងមុនផងដែរនឹងរស់នៅគ្មានការគាបសង្កត់ពីអ្នកមានអំណាចឬនាយទុនទៀតផងដែរ។ ឆ្លងតាមការបកស្រាយខាងលើយើងហ៊ានសនិដ្ឋានថាតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុននឹងមានលក្ខណះប្រសើរជាងមុនមែនពីព្រោះការរះនៃព្រះអាទិត្យថ្មីនេះពិតជាមានភាពខុសប្លែកពីព្រះអាទិត្យមុនៗមែនដែលធ្វើប្រទេសជាតិរីកចម្រើនហើយប្រជាជនមានភាពធូរធារជាងមុនផងដែរ។កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយដែលជាមេដឹកនាំនៅថ្ងៃក្រោយនឹងបានប្រព្រឹត្តតាម គម្រូព្រះអង្គដែលជាគម្រូល្អសម្រាប់ប្រទេសជាតិ។

ប្រធាន:តាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុន។ចូរបង្ហាញមាគ៌ាអភិវឌ្ឍសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមអោយបានពិស្តារ។

សេចក្តីអធិប្បាយ

            យើងទាំងអស់គ្នាបានសិក្សារួចមកហើយពីដំណើររឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីចាស់ដែលបានរៀបរាប់យ៉ងលម្អិតពីស្ថានភាពនាសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមដែលបានដឹកនាំដោយព្រះបាទនរោត្តមសីហនុដែលធ្វើឲ្យប្រទេសមានឯករាជ្យសុខសន្តិភាពពេញលេញធ្វើឲ្យជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមានភាពធូរធារជាងមុនទើបមានមតិមួយលើកឡើងថាតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុន។ចូរបង្ហាញពីមាគ៌ាអភិវឌ្ឍសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមអោយបានពិស្តារ។

            ដើម្បីជាទុនក្នុងការបកស្រាយប្រធានខាងលើនេះយើងគម្បីយល់ពាក្យគន្លឹះខ្លះជាមុនសិនដូចជាពាក្យដុនដាបគឺសំដៅទៅសផាភាពតានតឹងឬវេទនាខ្លាំងដោយរងសំពាធអ្វីមួយជាក់ស្តែងវាសំដៅទៅកាន់ភាពតានតឹងនឹងវេទនាផ្នែកជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរីឯពាក្យធូរធារគឺសំដៅទៅកាន់ការរីកចម្រើនឬបានធូរស្រាលជាងមុន។មតិនេះសំដៅលើការអភិវឌ្ឍនឹងផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំនឹងផ្នត់គំនិតសង្គមទៅរកវឌ្ឍន៍ភាពដោយមានវត្តមានថ្មីគឺព្រះបាទនរោត្តមសីហនុដែលព្រះអង្គទ្រង់បានកំណែទម្រង់ជាច្រើនដែលធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានភាពងាយស្រួលក្នុងការរកស៊ីចញ្ចឹមជីវិតឲ្យមានភាពរលូនជាងមុនច្រើនធ្វើឲ្យប្រជាជនមានជីវភាពធូរធារទាំងនៅទីក្រុងនឹងជនបទមានសិទ្ធសេរីភាពគ្រប់គ្រាន់អាចដើរហើយនឹងប្រកបមុខរបរត្រឹមត្រូវដោយមិនខ្លាចការជិះជាន់គាបសង្កត់ទៀតឡើយមិនដូចជារបបមិនច្បាស់ការហើយសិទ្ធអំណាចស្ថិតនៅដៃអ្នកមានទឹកប្រាក់អាចជួលខ្មោចឲ្យកិនម្សៅនោះឡើយពោលគឺរបបនាយទុនឬមូលធននិយមដែលជិះជាន់ប្រជាជនស្លូតត្រង់ឲ្យរស់នៅពិបាកជាងស្លាប់នោះទៀតឡើយ។ការគ្រប់គ្រងរបស់ព្រះអង្គបានរៀបចំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋអាចធ្វើការបញ្ជេញមតិដោយសេរីដោយរៀបចំសមាថជាតិជាមួយប្រជាជនឲ្យមានតម្លាភាពដោយអាចចូលរួមគ្រប់មន្ត្រីជាន់ថ្នាក់សួរសុខទុក្ខប្រជារាស្ត្ររបស់ព្រះអង្គក្នុងគម្រុងពេលមួយឆ្នាំម្តងហើយសមាថជាតិនេះក៏មានប្រសិទ្ធភាពជម្រះមន្ត្រីអសកម្មនឹងមន្ត្រីពុករលួយជាច្រើនផងដែរដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនទាំងទីក្រុងនឹងជនបទរស់ដោយសុខសន្តិភាពពេញលេញក្សាន្តត្រាន្តហើយវាក៏ជាកត្តាជោគជ័យនៃនយោបាយសង្គមរាស្ត្រនិយមរបស់ព្រះអង្គផងដែរ។លើសពីនេះទោទៀតព្រះអង្គអនុវត្តន៍គោនយបាយទឹករបស់ព្រះអង្គប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនឹងការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីប្រជាកសិករព្រោះ៩០%នៃប្រជាជនកម្ពុជាជាកសិករនៅជនបទដូចនេះនយោបាយនេះពិតជាផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនលើសលប់ដល់ប្រជាកសិករខ្មែររបស់ព្រះអង្គដោយព្រះអង្គបានពង្រីកប្រឡាយស្ទឹងដែលមានស្រាប់នឹងអភិរក្សវាទុកហើយជីកបន្ថែមនៅប្រឡាយទឹកស្ទឹងព្រែកផ្សេងៗខ្វាត់ខ្វែងពេញផ្ទៃប្រទេសដែលជាសសៃឈាមមិនអាចខ្វះបាន។បន្ថែមពីនេះទៀតព្រះអង្គបានកែប្រែជួសជុលភាពអសកម្មនៃក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំឲ្យដំណើរការល្អនឹងភាពស្ពឹកស្រពន់នៃមន្ត្រីទាំងនោះដោយជំនួសដោយមន្ត្រីវ័យក្មេងមានសម្ថតភាពជាច្រើនរួមទាំងរដ្ឋមន្ត្រីកំលោះដែលបានជួយពូហមជាដើម។កាន់តែពិសេសព្រះអង្គក៏បានរៀបចំទំនាក់ទំនងការបរទេសកាន់តែជិតស្និតនឹងពិភពលោកខាងក្រៅផងដែលជាហេតុមានថៅកែជាច្រើនមកវិនិយោគទន់ដែលជាកត្តាធ្វើឲ្យប្រជាជនខ្មែររួមទាំងពូហមរស់នៅបានសុខសាន្តផងដែរដូចពូហមបានលាលោករដ្ឋមន្ត្រីកម្លោះទៅធ្វើចម្ការស្រែនៅស្រុកកំនើតនាខេត្តបាត់ឌំបងយ៉ាងសុខសាន្តនាពេលប្រទេសសុខសាន្តដែលបានព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីកម្ពុជាដ៏ចំណាស់នេះឲ្យមានពន្លឺចែងចាំងជាថ្មីម្តងទៀត។

សរុបមកតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុននឹងមានលក្ខណះប្រសើរជាងមុនមែនពីព្រោះការរះនៃព្រះអាទិត្យថ្មីនេះពិតជាមានភាពខុសប្លែកពីព្រះអាទិត្យមុនៗមែនដែលធ្វើប្រទេសជាតិរីកចម្រើនហើយប្រជាជនមានភាពធូរធារជាងមុនផងដែរនឹងរស់នៅគ្មានការគាបសង្កត់ពីអ្នកមានអំណាចឬនាយទុនទៀតផងដែរ។

ឆ្លងតាមការបកស្រាយខាងលើយើងហ៊ានសនិដ្ឋានថាតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុននឹងមានលក្ខណះប្រសើរជាងមុនមែនពីព្រោះការរះនៃព្រះអាទិត្យថ្មីនេះពិតជាមានភាពខុសប្លែកពីព្រះអាទិត្យមុនៗមែនដែលធ្វើប្រទេសជាតិរីកចម្រើនហើយប្រជាជនមានភាពធូរធារជាងមុនផងដែរ។កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយដែលជាមេដឹកនាំនៅថ្ងៃក្រោយនឹងបានប្រព្រឹត្តតាម គម្រូព្រះអង្គដែលជាគម្រូល្អសម្រាប់ប្រទេសជាតិ។

ចូរប្រៀបធៀបស្នេហារបស់លឹមនឹងនាងហេងក្នុងរឿងគូលីកំនែនជាមួយស្នេហាទុំនឹងទាវក្នុងរឿងទុំទាវឲ្យបានពិស្តារ។

ប្រធាន៖ចូរប្រៀបធៀបស្នេហារបស់លឹមនឹងនាងហេងក្នុងរឿងគូលីកំនែនជាមួយស្នេហាទុំនឹងទាវក្នុងរឿងទុំទាវឲ្យបានពិស្តារ។សេចក្តីអធិប្បាយមនុស្សគ្រប់រូបដែលកើតមកលើលោកនេះតែរតែមានលក្ខណះដូចគ្នានឹងខុសគ្នាខ្លះជានិចមិនថារូបរាងចិត្តគំនិតដូចគ្នាទេសូម្បីតែរឿងមនោសញ្ចេតនាក៏មានលក្ខណះដូចគ្នាខុសគ្នាដែរ។ចំពោះបញ្ហានេះរឿងគូលីកំនែននឹងទុំទាវក៏អ្នកនិពន្ធកលើកយកសេក្តីស្នេហារវាងកំលោះក្រមុំពីរគូគឺលឹមនិងនាងហេងនឹងទុំទាវមានលក្ខណះដូចគ្នានឹងខុសគ្នាមកបង្ហាញដែរ។តើសេចក្តីស្នេហាលឹមនិងនាងហេងនឹងទុំទាវមួយណាមានលក្ខណះប្រសើរជាង។            ដើម្បីជាដើមទុនក្នុងការបកស្រាយគប្បីយល់ពាក្យគន្លឹះខ្លះជាមុនសិនដូចជាសេចក្តីស្នេហាគឺសំដៅទៅលើការស្រលាញ់ពិតស្អិតដូចជ័រ។អត្ថន័យនៃប្រធាននេះចង់ឲ្យធ្វើការប្រៀវធៀបរបស់លឹមនឹងនាងហេងជាមួយទុំទាវក្នុងរឿងគូលីកំនែននឹងទុំទាវ។បើគេពិនិត្យលក្ខណះដូចគ្នានៃសេចក្តីស្នេហារបស់លឹមនឹងនាងហេងជាមួយទុំទាវឃើញថាពួកគេជាគូស្នេហ៍ដែលមានចិត្តស្មោះត្រង់ចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមកតស៊ូប្តូរផ្តាច់នឹងមានភក្តីភាពចំពោះគ្នាជានិច្ច។ជាក់ស្តែងលឹមជាមួយនាងហេងពួកគេតែងតែរក្សាភាពស្មោះត្រង់ចិត្តប្តូរផ្តាច់នឹងភក្តីភាពជានិចដូចនាងហេងបានបដិសេធនឹងលោកចៅហ្វាយដែលមានចិត្តស្រលាញ់ខ្លួន(...កុំថាកុង្សីទៀតក៏ខ្ញុំមិនព្រមបែកចិត្តពីបងលឹមបានឡើយ...)ចំនែកទុំទាវក៏ដូចនេះដែរគឺគេតែងតែស្មោះត្រង់តស៊ូប្តូរផ្តាច់នឹងគ្នាពិសេសដើម្បីរក្សាភក្តីភាពចំពោះទុំនាងទាវហ៊ានធ្វើអត្តឃាតមិនព្រមធ្វើជាប្រពន្ធម៉ឺនងួនឡើយ។ចំពោះលក្ខណះខុសគ្នានៃសេចក្តីស្នេហារបស់លឹមនឹងនាងហេងកើតឡើងរយះពេលយូរដោយគេបានសិក្សាចិត្តគ្នាយ៉ាងយូរក្រោយពីការស្តីដណ្តឹងរបស់ម្តាយឪពុក។លឹមនេងហេងបានក្លាយជាគូស្នេហ៍ក្រោយពីការពិសោធន៍យល់ចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកអស់រយះពេលច្រើនឆ្នាំខែដូចជាពួកគេច្រូតកាត់ជាន់អង្ករតែ២នាក់ធ្វើឲ្យពួកគេស្គាល់ចិត្តគ្នាច្បាស់។ហេតុនេះហើយទើបគេទាំងពីរមានភាពស្មោះត្រង់ប្តូរផ្តាច់នឹងគ្នា។សេចក្តីស្នេហារបស់លឹមនឹងហេងជាស្នេហាស្របច្បាប់ទៅតាមប្រពៃណីដែលធ្វើឲ្យគែគ្រប់គ្នារាប់អាន។លឹមនឹងហេងបានក្លាយជាគូដណ្តឹងនឹងគ្នាតាមម្តាយទុកឪពុកដាក់គឺនាងហេងត្រូវតាង៉ែតយាយម៉ុកស្តីដណ្តឹងតាមប្រពៃណីឲ្យទៅលឹមដែលជាកូនពៅរបស់គាត់។គឺកត្តានេះហើយដែលមេឃុំផាន់បំបែកលឹមឲ្យទៅធ្វើជាគូលីនៅពោធិ៍ចិនតុងព្រោះតែខ្លាចអំណាចជាគូស្នេហ៍ពេញច្បាប់របស់លឹមពោលគឺបើលឹមនៅមេឃុំផាន់ប្រាកដជាមិនហ៊ានមកលួងលោមនាងហេងដើម្បីផ្គួបចិត្តចៅហ្វាយឡើយ។ចំនែកទុំទាវសេក្តីស្នេហារបស់ពួកគេជាប្រភេទស្នេហាកាំរន្ទះឃើញភ្លាមស្រឡាញ់ភ្លៀតសេចក្តីស្នេហានេះកើតឡើងព្រោះតែភ្នែកទាំងពីររបស់ពួកគេប៉ះទង្គិចគ្នាតែប៉ុណ្តោះ។នាងទាវគ្រាន់តែបានលឺទុំស្មូត្រភ្លាមក៏កើតមានអារម្មណ៍ពុះកញ្ជ្រោលឡើងរកថាមិនត្រូវ(...កាន់កួចទុក្ខចុកឱរាឱរូបបងហើយដែលទាវបំពារបំពេរ...)សេចក្តីស្នេហាទុំទាវជាសេចក្តីស្នេហាក្បត់ប្រពៃណីជាស្នេហាសង្គមស្អប់ខ្ពើម។ចំពោះរឿងស្នេហាសង្គមខ្មែរអប់រំកូនចៅរក្សាខ្លួនប្រាណឲ្យនៅបរិសុទ្ធបានដល់ថ្ងៃរៀបការទើបមានឈ្មោះថាកូនកត្តញ្ញូហើយស្នេហារបស់គេពិតជាមានតម្លៃយ៉ាងលើសលុបដែលទទួលស្គាល់ពីសង្គម។ផ្ទុយទៅវិញទុំទាវបានធ្វើខ្លួនជាទីសំអប់របស់សង្គមដោយពួកគេហ៊ានរួមរ័ក្សគ្នាមុនពេលការក្បត់នឹងប្រពៃណីជាតិដោយទុំថើបបីបមឱបប្រលែងកាយទាំងពីរឥតក្រែងរួមមេត្រីនៅគ្រឹះស្ថានក្សាន្តមេត្រីស្រស់ស្រីស្រួលស្រើបដោយតណ្ហា។សរុបមកគូស្នេហ៍ទាំងពីរសុទ្ធតែមានចិត្តបរិសុទ្ធប្តូរផ្តាច់រក្សាភក្តីភាពនឹងគ្នាទៅវិញទៅមក។ចំពោះទុំទាវជាគូស្នេហ៍មានភាពខុសឆ្គងគឺឃើញភ្លាមស្រឡាញ់ភ្លាមមិនបានគិតពីពូជពង្សរហូតហ៊ានរួមរ័ក្សគ្នាមុនរៀបការក្បត់ប្រពៃណីធ្វើឲ្យសង្គមស្អប់ខ្ពើមជាខ្លាំង។ចំណែកគូស្នេហ៍របស់លេមនេងហេងជាគូស្នេហ៍ដែលមានលក្ខណះល្អប្រពៃចេះពិសោធន៍ចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកព្រមទាំងបានប្រព្រឹត្តត្រឹមត្រូវតាមប្រពៃណីជាតិដែលធ្វើឲ្យសង្គមទទួលស្គាល់នឹងឲ្យតម្លៃថែមទៀត។            ឆ្លងតាមការប្រៀបធៀបខាងលើយើងហ៊ានសនិដ្ឋានថាសេចក្តីស្នេហារបស់លឹមនឹងនាងហេងមានលក្ខណះប្រសើរជាងរបស់ទុំនឹងទាវពីព្រោះសេចក្តីស្នេហារបស់គេមានភាពជឿបលឿនចេះស្ទាបស្ទង់ចិត្តគ្នាដើម្បីបញ្ជាក់ចិត្តគ្នានៅថ្ងៃក្រោយនឹងបានប្រព្រឹត្តតាមប្រពៃណីដែលជាគម្រូល្អសម្រាប់ប្រទេសជាតិ។

សុភាសិតមួយចែងថា ដើរត្រូវមានបីស្រដីត្រូវមានបួន

ប្រធាន ៖ មានសុភាសិតមួយចែងថា ដើរត្រូវមានបីស្រដីត្រូវមានបួន ។ ចូរពន្យល់សុភាសិតនេះឲ្យបានពិស្តារ ។

​                                                                                សេចក្តីអធិប្បាយ  

                   ប្រទេសកម្ពុជាសម្បូរទៅដោយអ្នកប្រាជ្ញអក្សរសិល្ប៍ចងក្រងក្បួនច្បាប់ផ្សេងៗនឺងសុភាសិតជាដើមទុកសម្រាប់អប់រំដល់កូនចៅទាំងឡាយដើម្បីទទួលសុខចំរើន។ក្នុងក្បួនច្បាប់ដ៏ច្រើននោះក៏មានសុភាសិតមួយចែងថា’ដើរត្រូវមានបីស្រដីត្រូវមានបួន’។តើសុភាសិតនេះមានអត្ថន័យដូចម្តេច?

                   ជាការពិតណាស់ដើរត្រូវមាន៣ព្រោះចាជាចំតម្រូវការដើររបស់ចាស់បុរាណប្រហែលជាលោកមើលឃើញឬពិសោធន៍ដឹងថាមនុស្សម្នាគេត្រូវមានគ្នាសម្រាប់ជួយយកអាសារក្នុងគ្រាក្រចំពោះគ្នីគ្នា។លោកមិនជំទាស់ទេប៉ុន្តែយ៉ាងហោចណាស់ក៏ត្រូវមានគ្នាបីនាក់ដែរគ្នាបីនាក់នេះគឺថាបើម្នាក់មានគ្រោះថ្នាក់គឺបានពីរនាក់សែងមកលំនៅឋានវិញ។សួរបង្អោកក៏មិនបានដែរឬ?វាចេះតែបានហើយតែបើយកស្រួល២នាក់ដាក់ស្នែងអង្រឹងជាការល្អ។ម្យ៉ាងទៀតបើទៅជា១គ្នាបែរជាឈ្លោះគ្នាវិញនោះក៏បានម្នាក់គ្រាន់សម្របសម្រួលវិញមិនឲ្យបែកឆ្ងាយបែកជាអូរហូរជាស្ទឹងឡើយ។បើតាមរូបវិទ្យាវិញកម្លាំងពីរផ្ទុយគ្នាមុខជាប្រទាញគ្នា។បើកម្លាំងពីរនេះស្មើគ្នាវាក៏នៅនឹងថ្កល់តែបើមានមួយខ្លាំងជាងវាប្រាកដណាស់ថាវាប្រទាញទៅកម្លាំងខ្លាំងនោះឯងតែបើមានកម្លាំងបីប្រទាញគ្នានោះវាក៏ត្រូវវិលដោយស្រួលដែលភាសាអ្នកច្បាប់ហៅថាដើរ។លោកម៉ុងតែស្គីយើបានយកប្រព័ន្ធរូបវិទ្យានេះទៅពន្យល់ក្នុងការបែងចែកអំណាចដើម្បីឲ្យនគរដើរគឺចម្រើនលូតលាស់គេត្រូវគ្រប់គ្រងអំណាចជាបីគឺអំណាចនិតិប្រតិបត្តគឺជាអ្នកស្នើនឹងជាអ្នកធ្វើអំណាចនិតិបញ្ញាត្តគឺជាអ្នកពិនិត្យសម្រេចឲ្យធ្វើនិងតាមដានការធ្វើនឹងអំណាចតុលាការដែលជាអ្នកតាមដានការធ្វើ។ក្នុងរបបប្រជាធិបតេយ្យ(សាធារណរដ្ឋ)លោកឲ្យចែកផ្តាច់អំណាចប្រធានាធិបតេយ្យអំណាចសភានឹងតុលាការជាន់ខ្ពស់ធ្វើយ៉ាងនេះអំណាចទាំងបីអាចដើររីឯការស្រដីត្រូវមានបួនព្រោះបួនជាចំនុចកម្រិតចាំបាច់ក្នុងការនិយាយស្តី។តាមធម្មតាសំដីនិយាយវាចូលត្រចៀកគេបើនិយាយទៅគ្មានធ្ងន់ស្រាលនោះជាអ្វីទេប៉ុន្តែបើការនិយាយមានការប៉ះពាល់ឬមិនប៉ះពាល់ទេតែបើគេចោទប្រកាន់តើការពិតស្ថិតនៅលើអ្វី?គីស្ថិតនៅលើសាក្សីដឹងលឺសម្តីដែលនិយាយហើយ។ឧបមាថាក្នុងបួននាក់មានម្នាក់ទោះនឹងអ្នកនិយាយប្រកាន់ពាក្យប្រកាន់សម្តីដោយអយុត្តិធម៌នោះបើមាន២នាក់ទៀតជាអ្នកកាន់សចះធម៌នោះប្រាកដជាជួយអ្នកដែលត្រឹមត្រូវជាក់ជាមិនខានហើយអាចឲ្យអ្នកផងជឿទុកចិត្តបើគេប្រកាន់នោះអ្នកនិយាយក៏អាចប្រកែកបានប៉ុន្តែបើនិយាយទៅហួសការពិតរបស់អ្នកនិយាយកែគំនិតបាន។លើសពីនេះលោកចង់ទូន្មានវែងឆ្ងាយជាងនេះដើម្បីឲ្យសម្តីគេនិយាយប្រកបដោយអង្គបួនគឺសម្តីយុត្តិធម៌ក្នុងខ្លួនដែលគ្រប់គ្នាស្គាល់ថាសីល។ពាក្យសម្តីដែលប្រកបដោយសីលជាពាក្យសម្តីត្រឹមត្រូវស្តាប់បាន​មិនបំពានគេតែជាពាក្យពិតមិនបញ្ជោរលើកតម្កើងឬបង្អាប់ទេ។សំដីមានអធ្យាស្រ័យជាអ្នកបម្រុងជួយសង្គ្រោះគេដោយទ្រព្យសម្បត្តិក្តីដោយសន្តានចិត្តទូលាយគេទាំងឡាយគ្រប់គ្នាទទួលស្គាល់ថាទាន។ពាក្យសម្តីប្រកបដោយទានជាពាក្យដ៏ត្រជាក់ក្រៃទោះបីជាគេទទួលបានសម្ភារះទោះច្រើនក្តីតិចក្តីដែលជាភស្តុតាងសប្បុរធម៌។នរណាមិនអរនរណាមិនសប្បាយបើទទួលបានលាភសម្ភារះដែលបានដោយស្តាប់។បើពុំបានទទួលលាភនេះក៏ដោយចុះក៏ពាក្យនេះពុំហូតប្រយោជន៏អំពីអ្នកដ៏ទែផងដែរ។សម្តីដែលហុចឬមិនហូតប្រយោជន៍ដល់គេនេះជាពាក្យប្រកបដោយទៀនប្រកបដោយអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនដល់ម្ចាស់សម្តី។សម្តីមានគិតជាមនុស្សធម៌មិនប្រកាន់អនុគ្រោះដែលគេធ្លាប់ស្គាល់ថាភាវនា។ពាក្យប្រកបដោយភាវនាជាពាក្យប្រកបដោយមនុស្សធម៌មិនច្រះច្អះមិនអាម៉ឹង។ពាក្យសម្តីនិយាយមកជាការបញ្ជាក់ចិត្តគំនិតអ្នកមានមនុស្សធម៌ប្រាកដជាប្រើពាក្យថ្លៃថ្នូរជាភាសាមនុស្ស។ពាក្យប្រកបដោយភាវនាធម៌ជាពាក្យដែលពុំបង្កើតទុក្ខដល់ម្ចាស់សម្តីឡើយ។សម្តីមានប្រាកដក្នុងចិត្តឲ្យគេជឿថាពុំភូតភរទេដែលគែគ្រប់គ្នាធ្លាប់ស្គាល់ថាអធិដ្ឋានគឺជាពាក្យថាយ៉ាងណាធ្វើយ៉ាងនោះម៉ត់ចត់ម៉ឹងម៉ាត់មិនក្រឡាសបាតដៃខ្នងដៃដែលជាពាក្យពិត។អ្នកនិយាយហើយមិនធ្វើពោលគឺគ្មានអធិដ្ឋានធម៌ការសម្រេចចិត្តមិនកែប្រែសម្តីប៉ុន្តែទៅជាកែប្រែវិញមនុស្សនោះអស់កត្តិយសត្រឹមនោះឯងនិយាយស្តីក្រោយៗទៀតអស់អ្នកជឿ។នេះជាពាក្យគ្មានតម្លៃរីឯគ្រោះថ្នាក់ដល់ខ្លួនឯងក៏មានថែមទៀត។

                   សរុបមកសុភាសិតនេះឲ្យអនុវត្តក្នុងក្បួនដើរនឹងនិយាយប៉ុន្មោះទេតែជាពាក្យមួយមានជម្រៅក្នុងធម៌អាថែមទៀតធ្វើឲ្យគេទទួលបានសេចក្តីសុខពិតប្រាកដ។

                   ឆ្លងតាមការបកស្រាយឃើញថាសុភាសិតដែល ចែងថា’ដើរត្រូវមានបីស្រដីត្រូវមានបួន’ពិតជាមានអត្ថន័យយ៉ាងប្រសើរពីព្រោះវាគឺជាអ្នកដឹកនាំដល់មនុស្សទាំងឡាយឲ្យឆ្ពោះទៅកាន់ត្រើយសុភមង្គល។ដូចនេះយើងម្នាក់ៗគួរកុំធ្វេសប្រហែសភ្លេចក្បួនបីក្បួនបួននេះក្នុងដំណើរទៅណាមកណាក៏ដូចជាក្នុងការនិយាយស្តីដែរ។