My daughter Text

                                                        មូសុងកម្ពុជា

                   ប្រទេសកម្ពុជាគឺជាដែនដីសុវណ្ណភូមិដ៏ពិសិដ្ឋដែលមានសន្តិភាពច្រើនពាន់

ឆ្នាំមកហើយដែលកម្ពុជាមិនដែលរងគ្រោះថ្នាក់ធម្មជាតិធ្ងន់ធ្ងរដែលទទួលបានភាព

អនុគ្រោះអំពីធម្មជាតិដ៏អនេកកប្បកាដែលមិនធ្លាប់រងគ្រោះនូវគ្រោះរព្ជួយដីឬរលក

យក្សសូណាមិទេព្រោះប្រទេសនេះមានរាងបែបផែនជាបាតខ្ទះដែលមានភ្នំព័ទ្ធជុំប្រទេស

នឹងបានទទួលនូវរបបខ្យល់មូសុងនិរតីជាប្រចាំ។

ដែលរបបខ្យល់នេះហើយបង្កើតបានជា

រដូវពីរយ៉ាងទៀងទាត់គឺវស្សាន្តរដូវនឹងរដូវប្រាំង។រដូវទាំងពីរនេះចាប់ផ្តើមនៅ

កំឡុងពីខែឧសភារហូតដល់ខែតុលាដែលប្រជាជនខ្មែរតែងតែហៅសាមញ្ញថារដូវ

វស្សា(ដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ជាប្រចាំ)និងកំឡុងពីខែវិច្ឆិការហូតដល់ខែមេសាគេអោយ

ឈ្មោះថារដូវប្រាំង(រដូវក្តៅ)។ដែនដីសុវណ្ណភូមិកម្ពុជាបានទទួលឥទ្ធិពលពីខ្យល់មូសុងនេះ

យ៉ាងទៀងទាត់ជារៀងរាល់ឆ្នាំដែលបង្កើតឲ្យមានអាកាសធាតុក្តៅហើយសើមដែល

អំណោយផលយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់ជីវិតភាវរស់ពិសេសមនុស្សនឹងសត្វ។

ជារៀងរាល់ឆ្នាំ

កម្ពុជាមានរដូវមួយដែលមានភ្លៀងធ្លាក់ជាប្រចាំដែលមានរបបទឹកភ្លៀងនឹងកម្ពស់ទឹក

ភ្លៀងជាអប្បបរមា០.៥មីលីលីត្រដែលទទួលបានទឹកភ្លៀងតាមរយះខ្យល់មូសុងវស្សា

ដែលបក់ពីសមុទ្រមកកាន់ទ្វីបហើយពាំនាំទឹកភ្លៀងមកជាមួយ

។ពីខែវិច្ឆិកាដល់ខែមេសាកម្ពុជាទទួលអាកាសធាតុក្តៅហើយគ្មានភ្លៀងធ្លាក់ដែលបណ្តាល

មកពីខ្យល់មូសុងបានបក់ចេញទ្វីបទៅមហាសមុទ្រជាមួយខ្យល់ក្តៅ។នៅក្នុងរដូវវស្សា

កម្ពុជាមាននូវរដូវក្តៅតូចមួយចន្លោះពីថ្ងៃ១៥ខែកក្កដារហូតដល់១៥ខែសីហាជារៀងរាល់

ឆ្នាំ។ដែលគ្មានទឹកភ្លៀងធ្លាក់រួមជាមួយអាកាសធាតុក្តៅរួមជាមួយការធញលាក់ខ្យល់តិច

ដែលបណ្តាលឲ្យបរិយាកាសប្រែជាក្តៅហួតហែងនឹងមានការស្រូបយកទឹកពីដីទៅកាន់

បរិយាកាសដ៏ក្តៅនោះដែរប៉ុន្តែវាមិនក្តៅណាស់ណាឬហួតហែងខ្លាំងដូចរដូវប្រាំងដែល

បណ្តាលឲ្យហួតរឹងហែងទឹកក្នុងស្រះឬបឹងតូចៗនោះទេហើយក៏មិនមែនជាបញ្ហាធំ

បណ្តាលឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវិតរបស់ប្រជាជនណាស់ណាទេ។ពេលរដូវភ្លៀងធ្លាក់ចាប់ផ្តើម

ចូលមកដល់គេសង្កេតឃើញផ្ទៃមេឃពោរពេញដោយពពកស្ទើរគ្រប់ពេលដោយ

ស្ទើរតែមិនមានពន្លឺព្រះអាទិត្យចែងចាំងគ្រប់គ្រាន់ទេដោយភ្លៀងធ្លាក់ជារៀងរាល់ពេល

បណ្តាលឲ្យមានទឹកពេញស្រះតូច,បឹង,ព្រែក,ស្រះទឹក,រួមទាំងទន្លេនោះមានកម្ពស់ទឹកកើន

ឡើងជាអតិបរមាតែវាមិនបណ្តាលឱ្យមានទឹកធំជន់លិចនោះទេ។

             រីឯនៅក្នុងរដូវប្រាំងវិញ

ខ្យល់មូសុងបានប្តូរទិសបក់ដែលធ្វើឲ្យប្រទេសកម្ពុជាទទួលរងអាកាសធាតុក្តៅហួតហែង

គ្មានទឹកភ្លៀងដែលធ្វើឲ្យបរិយាកាសស្ងប់ហើយក្តៅបណ្តាយឲ្យរីងហួតបឹងបួតូចៗ។តែ

ក្នុងរូវប្រាំងនេះដែលក៏មានកូនរដូវរងារមួយដែរដែលខ្យល់មូសុងប្រាំងមកពីខាងជើងធ្វើ

ឲ្យបរិយាកាសចុះទាបហើយសីតុណ្ហភាពក៏ចុះត្រជាក់ខ្លាំងតែមិនត្រជាក់ខ្លាំងខ្លានោះទេជា

មួយសន្សើមនាពេលព្រឹក។នេះបណ្តាយឲ្យភាវរស់រស់រានមានជីវិតល្អដោយរបបខ្យល់

មូសុងនាប្រទេសកម្ពុជាដែលមានលក្ខណះក្តៅហើយសើមនេះណាស់។

my daughter texr

                                                                         Mosoon Blow in Cambodia

                                                                       

                   Cambodia is the peace of island for a long time nearly 4500 year ago, also Cambodia is courtesy of the southwest monsoon, which have 2 season are raining season from May till October and summer November till April. According like that so Cambodia gotten hot and wet every year and enough rain regularly to favorable for the plant. Every year Cambodia gotten hot and wet for a while year from Mosoon blow and useful of raining from May to October that Cambodian’s people used to called it Raining season. The Mosoon is starting blow from ocean to continent with cool air and rain steam. From November to April Cambodia have gotten dry and hot so Cambodian used to called it Summer season which Mosoon is starting blow from continent to ocean with the hot air without rain steam. In raining season, so Cambodia have a small summer in 15 July to 15 august every year that have nothing rain then have hot weather with a low air and absorption the water from land to sky in the hot environment but not to much like summer season which have nothing water in pond or creek and not the big problem to cause to the life of people. When the raining season is starting the sky is fulfill of clouds then the sky don’t have enough shine of the sun for some time to shine to the planet and used to rain everyday not allowing day or night, and then the land and ground are fulfil of the water and tiny pond. Also the lake, creek, pond, and the river are fulfill of the water or that cause the big water to flood something for sometimes like the ground , lake, house, river, mountain, hill, field, farm, school, ... But not at all the time and year to have big water to flood something like that , that’s just a little bit accident like that . And then one more season that starting the environment become dry and have lower blow, and hot which parched ground and have nothing water in the lake, creek, or pond and the river is lowing of the water  for while month. For that season in Cambodia it easy to gotten drought. Because the environment very very hotter than other season and trying to dry the water up to the environment to make nothing water on the ground and lake to make parched the land on February to April and the temperature jump up 35 degree. But for a round a middle of the November to January have the small spring season which Mosoon blow from north to south with a little bit steam. Which still have nothing rain but it have the wet wing and steam that blow from north to south, and they used to called it the winter season. In that season the temperature field down under 15 degree and cool than another season and month. Because that season have fulfill wet wing and having the dew in the morning from 5-6 am, so it the interesting and fantastic weather.

Weather where you live

                                                                                 

            Cambodia is the peace of island for along time nearly 4500 year ago, also cambodia is courtesy of the southwest monsoon, which have 2 season are raining season from May till October and summer November till April. according like that so cambodia gotten hot and wet every year and enough rain regularly to favorable for the plant. 

                   every year cambodia gotten hot and wet for a while year and useful of raining from May to october that cambodian’s people used to called it Raining season . But in 

the raining season they have a small summer in 15 july to 15 august every year that have nothing rain then have hot weather with no air and absorption the water from land to the hot environment but not to much like summer season which have nothing water in pond or creek and not the big problem to cause to the life of people . In that season the sky is fulfil of clouds then the sky don’t have enough shine of the sun for some time and used to rain everyday not allowing day or night, and then the land and ground are fulfil of the water , also the lake , creek , pond ,and the river are fulfil of the water or the water can cause the big water to flood something for sometimes like the ground , lake, house, river, mountain, hill, field, farm, school, ... But not at all the time and year to have big water to flood something like that , that’s just a little bit accident like that . And then one more season that starting from november till april is the hot season which parched ground and have nothing water in the lake, creek, or pond and the river is lowing of the water  for while month. For that season in cambodia it easy to gotten drought . Because the environment very very hotter than other season and trying to dry the water up to the environment to make nothing water on the ground and lake to make parched the land on Febuary to April and the temperature jump up 35 degree. But for a round a middle of the november to january have the small spring season, it sill have nothing rain but it have the wet wing that blow from north to south then they used to it the winter season. In that season the temperature field down under 15 degree and cool than another season and month . Because that season have fulfill wet wing and having the dew in the morning from 5-6 am, so it the interesting and fantastic weather.

                   According like that we can note then called cambodia is the fantastic weather that having a lot of the wonder and interesting weather to anyone. because of that interesting weather people used enjoy and pleasure there vocations in cambodia.

Weather in Cambodia

              Cambodia is the peace of island for along time nearly 4500 year ago, also cambodia is courtesy of the southwest monsoon, which have 2 season are raining season from May till October and summer November till April. according like that so cambodia gotten hot and wet every year and enough rain regularly to favorable for the plant.  

              Ater 20s so the weather is changing and the rain isn’t enough for the farmer and cambodia got hot form one year to one year. so that why people got many effect , farmer difficult to feeding their plant , rice and pet and people like in city they become hotter and need water fan and air-conditioner to help them so that why have many air-pollution to the environment to destroy Ozone and the shine of sun become to hit cambodia to warm up from one day to one day , more over they used to cut down many trees for building house to explain field to explain their farm to make furniture and for sell to another country that no productor of Oxygen then many bad air come to destroy their environment be come worst and calling rain , so now on the weather are to much worst of air pollution to have nothing fresh air. otherwise the climate are change to hot and not enough rain for people and  to much hot to 41 degree  . then no water to people and the water are coming form ocean to river and no fresh water to used and drink . also people breath that dirty air into body and drink that dirty water to body it easy to got many virus and easy to sick or die . that effect to much to many child under 11 year old and older people for that changing weather to very hot , because they easy to got sick and die because they have a low immune system to fighting with thier virus and battery .also they have limit knowledge how to protect their healthy and frighting for that changing.  

              nowadays, cambodia climate are so dirty and dangerous because the people in there have limit knowledge about effecive air-pollution and climate change  . and to much hot with dirty air , dirty water and ocean water .   

             

ប្រធាន:តាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុន។ចូរបង្ហាញមាគ៌ាអភិវឌ្ឍសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមអោយបានពិស្តារ។ សេចក្តីអធិប្បាយ យើងទាំងអស់គ្នាបានសិក្សារួចមកហើយពីដំណើររឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីចាស់ដែលបានរៀបរាប់យ៉ងលម្អិតពីស្ថានភាពនាសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមដែលបានដឹកនាំដោយព្រះបាទនរោត្តមសីហនុដែលធ្វើឲ្យប្រទេសមានឯករាជ្យសុខសន្តិភាពពេញលេញធ្វើឲ្យជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមានភាពធូរធារជាងមុនទើបមានមតិមួយលើកឡើងថាតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុន។ចូរបង្ហាញពីមាគ៌ាអភិវឌ្ឍសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមអោយបានពិស្តារ។ ដើម្បីជាទុនក្នុងការបកស្រាយប្រធានខាងលើនេះយើងគម្បីយល់ពាក្យគន្លឹះខ្លះជាមុនសិនដូចជាពាក្យដុនដាបគឺសំដៅទៅសផាភាពតានតឹងឬវេទនាខ្លាំងដោយរងសំពាធអ្វីមួយជាក់ស្តែងវាសំដៅទៅកាន់ភាពតានតឹងនឹងវេទនាផ្នែកជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរីឯពាក្យធូរធារគឺសំដៅទៅកាន់ការរីកចម្រើនឬបានធូរស្រាលជាងមុន។មតិនេះសំដៅលើការអភិវឌ្ឍនឹងផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំនឹងផ្នត់គំនិតសង្គមទៅរកវឌ្ឍន៍ភាពដោយមានវត្តមានថ្មីគឺព្រះបាទនរោត្តមសីហនុដែលព្រះអង្គទ្រង់បានកំណែទម្រង់ជាច្រើនដែលធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានភាពងាយស្រួលក្នុងការរកស៊ីចញ្ចឹមជីវិតឲ្យមានភាពរលូនជាងមុនច្រើនធ្វើឲ្យប្រជាជនមានជីវភាពធូរធារទាំងនៅទីក្រុងនឹងជនបទមានសិទ្ធសេរីភាពគ្រប់គ្រាន់អាចដើរហើយនឹងប្រកបមុខរបរត្រឹមត្រូវដោយមិនខ្លាចការជិះជាន់គាបសង្កត់ទៀតឡើយមិនដូចជារបបមិនច្បាស់ការហើយសិទ្ធអំណាចស្ថិតនៅដៃអ្នកមានទឹកប្រាក់អាចជួលខ្មោចឲ្យកិនម្សៅនោះឡើយពោលគឺរបបនាយទុនឬមូលធននិយមដែលជិះជាន់ប្រជាជនស្លូតត្រង់ឲ្យរស់នៅពិបាកជាងស្លាប់នោះទៀតឡើយ។ការគ្រប់គ្រងរបស់ព្រះអង្គបានរៀបចំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋអាចធ្វើការបញ្ជេញមតិដោយសេរីដោយរៀបចំសមាថជាតិជាមួយប្រជាជនឲ្យមានតម្លាភាពដោយអាចចូលរួមគ្រប់មន្ត្រីជាន់ថ្នាក់សួរសុខទុក្ខប្រជារាស្ត្ររបស់ព្រះអង្គក្នុងគម្រុងពេលមួយឆ្នាំម្តងហើយសមាថជាតិនេះក៏មានប្រសិទ្ធភាពជម្រះមន្ត្រីអសកម្មនឹងមន្ត្រីពុករលួយជាច្រើនផងដែរដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនទាំងទីក្រុងនឹងជនបទរស់ដោយសុខសន្តិភាពពេញលេញក្សាន្តត្រាន្តហើយវាក៏ជាកត្តាជោគជ័យនៃនយោបាយសង្គមរាស្ត្រនិយមរបស់ព្រះអង្គផងដែរ។លើសពីនេះទោទៀតព្រះអង្គអនុវត្តន៍គោនយបាយទឹករបស់ព្រះអង្គប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនឹងការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីប្រជាកសិករព្រោះ៩០%នៃប្រជាជនកម្ពុជាជាកសិករនៅជនបទដូចនេះនយោបាយនេះពិតជាផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនលើសលប់ដល់ប្រជាកសិករខ្មែររបស់ព្រះអង្គដោយព្រះអង្គបានពង្រីកប្រឡាយស្ទឹងដែលមានស្រាប់នឹងអភិរក្សវាទុកហើយជីកបន្ថែមនៅប្រឡាយទឹកស្ទឹងព្រែកផ្សេងៗខ្វាត់ខ្វែងពេញផ្ទៃប្រទេសដែលជាសសៃឈាមមិនអាចខ្វះបាន។បន្ថែមពីនេះទៀតព្រះអង្គបានកែប្រែជួសជុលភាពអសកម្មនៃក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំឲ្យដំណើរការល្អនឹងភាពស្ពឹកស្រពន់នៃមន្ត្រីទាំងនោះដោយជំនួសដោយមន្ត្រីវ័យក្មេងមានសម្ថតភាពជាច្រើនរួមទាំងរដ្ឋមន្ត្រីកំលោះដែលបានជួយពូហមជាដើម។កាន់តែពិសេសព្រះអង្គក៏បានរៀបចំទំនាក់ទំនងការបរទេសកាន់តែជិតស្និតនឹងពិភពលោកខាងក្រៅផងដែលជាហេតុមានថៅកែជាច្រើនមកវិនិយោគទន់ដែលជាកត្តាធ្វើឲ្យប្រជាជនខ្មែររួមទាំងពូហមរស់នៅបានសុខសាន្តផងដែរដូចពូហមបានលាលោករដ្ឋមន្ត្រីកម្លោះទៅធ្វើចម្ការស្រែនៅស្រុកកំនើតនាខេត្តបាត់ឌំបងយ៉ាងសុខសាន្តនាពេលប្រទេសសុខសាន្តដែលបានព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីកម្ពុជាដ៏ចំណាស់នេះឲ្យមានពន្លឺចែងចាំងជាថ្មីម្តងទៀត។ សរុបមកតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុននឹងមានលក្ខណះប្រសើរជាងមុនមែនពីព្រោះការរះនៃព្រះអាទិត្យថ្មីនេះពិតជាមានភាពខុសប្លែកពីព្រះអាទិត្យមុនៗមែនដែលធ្វើប្រទេសជាតិរីកចម្រើនហើយប្រជាជនមានភាពធូរធារជាងមុនផងដែរនឹងរស់នៅគ្មានការគាបសង្កត់ពីអ្នកមានអំណាចឬនាយទុនទៀតផងដែរ។ ឆ្លងតាមការបកស្រាយខាងលើយើងហ៊ានសនិដ្ឋានថាតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុននឹងមានលក្ខណះប្រសើរជាងមុនមែនពីព្រោះការរះនៃព្រះអាទិត្យថ្មីនេះពិតជាមានភាពខុសប្លែកពីព្រះអាទិត្យមុនៗមែនដែលធ្វើប្រទេសជាតិរីកចម្រើនហើយប្រជាជនមានភាពធូរធារជាងមុនផងដែរ។កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយដែលជាមេដឹកនាំនៅថ្ងៃក្រោយនឹងបានប្រព្រឹត្តតាម គម្រូព្រះអង្គដែលជាគម្រូល្អសម្រាប់ប្រទេសជាតិ។

ប្រធាន:តាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុន។ចូរបង្ហាញមាគ៌ាអភិវឌ្ឍសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមអោយបានពិស្តារ។

សេចក្តីអធិប្បាយ

            យើងទាំងអស់គ្នាបានសិក្សារួចមកហើយពីដំណើររឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីចាស់ដែលបានរៀបរាប់យ៉ងលម្អិតពីស្ថានភាពនាសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមដែលបានដឹកនាំដោយព្រះបាទនរោត្តមសីហនុដែលធ្វើឲ្យប្រទេសមានឯករាជ្យសុខសន្តិភាពពេញលេញធ្វើឲ្យជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋមានភាពធូរធារជាងមុនទើបមានមតិមួយលើកឡើងថាតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុន។ចូរបង្ហាញពីមាគ៌ាអភិវឌ្ឍសម័យសង្គមរាស្ត្រនិយមអោយបានពិស្តារ។

            ដើម្បីជាទុនក្នុងការបកស្រាយប្រធានខាងលើនេះយើងគម្បីយល់ពាក្យគន្លឹះខ្លះជាមុនសិនដូចជាពាក្យដុនដាបគឺសំដៅទៅសផាភាពតានតឹងឬវេទនាខ្លាំងដោយរងសំពាធអ្វីមួយជាក់ស្តែងវាសំដៅទៅកាន់ភាពតានតឹងនឹងវេទនាផ្នែកជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋរីឯពាក្យធូរធារគឺសំដៅទៅកាន់ការរីកចម្រើនឬបានធូរស្រាលជាងមុន។មតិនេះសំដៅលើការអភិវឌ្ឍនឹងផ្លាស់ប្តូរមេដឹកនាំនឹងផ្នត់គំនិតសង្គមទៅរកវឌ្ឍន៍ភាពដោយមានវត្តមានថ្មីគឺព្រះបាទនរោត្តមសីហនុដែលព្រះអង្គទ្រង់បានកំណែទម្រង់ជាច្រើនដែលធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋមានភាពងាយស្រួលក្នុងការរកស៊ីចញ្ចឹមជីវិតឲ្យមានភាពរលូនជាងមុនច្រើនធ្វើឲ្យប្រជាជនមានជីវភាពធូរធារទាំងនៅទីក្រុងនឹងជនបទមានសិទ្ធសេរីភាពគ្រប់គ្រាន់អាចដើរហើយនឹងប្រកបមុខរបរត្រឹមត្រូវដោយមិនខ្លាចការជិះជាន់គាបសង្កត់ទៀតឡើយមិនដូចជារបបមិនច្បាស់ការហើយសិទ្ធអំណាចស្ថិតនៅដៃអ្នកមានទឹកប្រាក់អាចជួលខ្មោចឲ្យកិនម្សៅនោះឡើយពោលគឺរបបនាយទុនឬមូលធននិយមដែលជិះជាន់ប្រជាជនស្លូតត្រង់ឲ្យរស់នៅពិបាកជាងស្លាប់នោះទៀតឡើយ។ការគ្រប់គ្រងរបស់ព្រះអង្គបានរៀបចំឲ្យប្រជាពលរដ្ឋអាចធ្វើការបញ្ជេញមតិដោយសេរីដោយរៀបចំសមាថជាតិជាមួយប្រជាជនឲ្យមានតម្លាភាពដោយអាចចូលរួមគ្រប់មន្ត្រីជាន់ថ្នាក់សួរសុខទុក្ខប្រជារាស្ត្ររបស់ព្រះអង្គក្នុងគម្រុងពេលមួយឆ្នាំម្តងហើយសមាថជាតិនេះក៏មានប្រសិទ្ធភាពជម្រះមន្ត្រីអសកម្មនឹងមន្ត្រីពុករលួយជាច្រើនផងដែរដែលធ្វើឲ្យប្រជាជនទាំងទីក្រុងនឹងជនបទរស់ដោយសុខសន្តិភាពពេញលេញក្សាន្តត្រាន្តហើយវាក៏ជាកត្តាជោគជ័យនៃនយោបាយសង្គមរាស្ត្រនិយមរបស់ព្រះអង្គផងដែរ។លើសពីនេះទោទៀតព្រះអង្គអនុវត្តន៍គោនយបាយទឹករបស់ព្រះអង្គប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនឹងការគាំទ្រយ៉ាងខ្លាំងពីប្រជាកសិករព្រោះ៩០%នៃប្រជាជនកម្ពុជាជាកសិករនៅជនបទដូចនេះនយោបាយនេះពិតជាផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនលើសលប់ដល់ប្រជាកសិករខ្មែររបស់ព្រះអង្គដោយព្រះអង្គបានពង្រីកប្រឡាយស្ទឹងដែលមានស្រាប់នឹងអភិរក្សវាទុកហើយជីកបន្ថែមនៅប្រឡាយទឹកស្ទឹងព្រែកផ្សេងៗខ្វាត់ខ្វែងពេញផ្ទៃប្រទេសដែលជាសសៃឈាមមិនអាចខ្វះបាន។បន្ថែមពីនេះទៀតព្រះអង្គបានកែប្រែជួសជុលភាពអសកម្មនៃក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំឲ្យដំណើរការល្អនឹងភាពស្ពឹកស្រពន់នៃមន្ត្រីទាំងនោះដោយជំនួសដោយមន្ត្រីវ័យក្មេងមានសម្ថតភាពជាច្រើនរួមទាំងរដ្ឋមន្ត្រីកំលោះដែលបានជួយពូហមជាដើម។កាន់តែពិសេសព្រះអង្គក៏បានរៀបចំទំនាក់ទំនងការបរទេសកាន់តែជិតស្និតនឹងពិភពលោកខាងក្រៅផងដែលជាហេតុមានថៅកែជាច្រើនមកវិនិយោគទន់ដែលជាកត្តាធ្វើឲ្យប្រជាជនខ្មែររួមទាំងពូហមរស់នៅបានសុខសាន្តផងដែរដូចពូហមបានលាលោករដ្ឋមន្ត្រីកម្លោះទៅធ្វើចម្ការស្រែនៅស្រុកកំនើតនាខេត្តបាត់ឌំបងយ៉ាងសុខសាន្តនាពេលប្រទេសសុខសាន្តដែលបានព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើផែនដីកម្ពុជាដ៏ចំណាស់នេះឲ្យមានពន្លឺចែងចាំងជាថ្មីម្តងទៀត។

សរុបមកតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុននឹងមានលក្ខណះប្រសើរជាងមុនមែនពីព្រោះការរះនៃព្រះអាទិត្យថ្មីនេះពិតជាមានភាពខុសប្លែកពីព្រះអាទិត្យមុនៗមែនដែលធ្វើប្រទេសជាតិរីកចម្រើនហើយប្រជាជនមានភាពធូរធារជាងមុនផងដែរនឹងរស់នៅគ្មានការគាបសង្កត់ពីអ្នកមានអំណាចឬនាយទុនទៀតផងដែរ។

ឆ្លងតាមការបកស្រាយខាងលើយើងហ៊ានសនិដ្ឋានថាតាមរយះរឿងព្រះអាទិត្យថ្មីរះលើដីចាស់គេដឹងថាអ្នកស្រុកពីដើមមានសភាពដុនដាបនោះឥឡូវប្រែជាមានសភាពធូរធារជាងមុននឹងមានលក្ខណះប្រសើរជាងមុនមែនពីព្រោះការរះនៃព្រះអាទិត្យថ្មីនេះពិតជាមានភាពខុសប្លែកពីព្រះអាទិត្យមុនៗមែនដែលធ្វើប្រទេសជាតិរីកចម្រើនហើយប្រជាជនមានភាពធូរធារជាងមុនផងដែរ។កូនខ្មែរជំនាន់ក្រោយដែលជាមេដឹកនាំនៅថ្ងៃក្រោយនឹងបានប្រព្រឹត្តតាម គម្រូព្រះអង្គដែលជាគម្រូល្អសម្រាប់ប្រទេសជាតិ។

ចូរប្រៀបធៀបស្នេហារបស់លឹមនឹងនាងហេងក្នុងរឿងគូលីកំនែនជាមួយស្នេហាទុំនឹងទាវក្នុងរឿងទុំទាវឲ្យបានពិស្តារ។

ប្រធាន៖ចូរប្រៀបធៀបស្នេហារបស់លឹមនឹងនាងហេងក្នុងរឿងគូលីកំនែនជាមួយស្នេហាទុំនឹងទាវក្នុងរឿងទុំទាវឲ្យបានពិស្តារ។សេចក្តីអធិប្បាយមនុស្សគ្រប់រូបដែលកើតមកលើលោកនេះតែរតែមានលក្ខណះដូចគ្នានឹងខុសគ្នាខ្លះជានិចមិនថារូបរាងចិត្តគំនិតដូចគ្នាទេសូម្បីតែរឿងមនោសញ្ចេតនាក៏មានលក្ខណះដូចគ្នាខុសគ្នាដែរ។ចំពោះបញ្ហានេះរឿងគូលីកំនែននឹងទុំទាវក៏អ្នកនិពន្ធកលើកយកសេក្តីស្នេហារវាងកំលោះក្រមុំពីរគូគឺលឹមនិងនាងហេងនឹងទុំទាវមានលក្ខណះដូចគ្នានឹងខុសគ្នាមកបង្ហាញដែរ។តើសេចក្តីស្នេហាលឹមនិងនាងហេងនឹងទុំទាវមួយណាមានលក្ខណះប្រសើរជាង។            ដើម្បីជាដើមទុនក្នុងការបកស្រាយគប្បីយល់ពាក្យគន្លឹះខ្លះជាមុនសិនដូចជាសេចក្តីស្នេហាគឺសំដៅទៅលើការស្រលាញ់ពិតស្អិតដូចជ័រ។អត្ថន័យនៃប្រធាននេះចង់ឲ្យធ្វើការប្រៀវធៀបរបស់លឹមនឹងនាងហេងជាមួយទុំទាវក្នុងរឿងគូលីកំនែននឹងទុំទាវ។បើគេពិនិត្យលក្ខណះដូចគ្នានៃសេចក្តីស្នេហារបស់លឹមនឹងនាងហេងជាមួយទុំទាវឃើញថាពួកគេជាគូស្នេហ៍ដែលមានចិត្តស្មោះត្រង់ចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមកតស៊ូប្តូរផ្តាច់នឹងមានភក្តីភាពចំពោះគ្នាជានិច្ច។ជាក់ស្តែងលឹមជាមួយនាងហេងពួកគេតែងតែរក្សាភាពស្មោះត្រង់ចិត្តប្តូរផ្តាច់នឹងភក្តីភាពជានិចដូចនាងហេងបានបដិសេធនឹងលោកចៅហ្វាយដែលមានចិត្តស្រលាញ់ខ្លួន(...កុំថាកុង្សីទៀតក៏ខ្ញុំមិនព្រមបែកចិត្តពីបងលឹមបានឡើយ...)ចំនែកទុំទាវក៏ដូចនេះដែរគឺគេតែងតែស្មោះត្រង់តស៊ូប្តូរផ្តាច់នឹងគ្នាពិសេសដើម្បីរក្សាភក្តីភាពចំពោះទុំនាងទាវហ៊ានធ្វើអត្តឃាតមិនព្រមធ្វើជាប្រពន្ធម៉ឺនងួនឡើយ។ចំពោះលក្ខណះខុសគ្នានៃសេចក្តីស្នេហារបស់លឹមនឹងនាងហេងកើតឡើងរយះពេលយូរដោយគេបានសិក្សាចិត្តគ្នាយ៉ាងយូរក្រោយពីការស្តីដណ្តឹងរបស់ម្តាយឪពុក។លឹមនេងហេងបានក្លាយជាគូស្នេហ៍ក្រោយពីការពិសោធន៍យល់ចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកអស់រយះពេលច្រើនឆ្នាំខែដូចជាពួកគេច្រូតកាត់ជាន់អង្ករតែ២នាក់ធ្វើឲ្យពួកគេស្គាល់ចិត្តគ្នាច្បាស់។ហេតុនេះហើយទើបគេទាំងពីរមានភាពស្មោះត្រង់ប្តូរផ្តាច់នឹងគ្នា។សេចក្តីស្នេហារបស់លឹមនឹងហេងជាស្នេហាស្របច្បាប់ទៅតាមប្រពៃណីដែលធ្វើឲ្យគែគ្រប់គ្នារាប់អាន។លឹមនឹងហេងបានក្លាយជាគូដណ្តឹងនឹងគ្នាតាមម្តាយទុកឪពុកដាក់គឺនាងហេងត្រូវតាង៉ែតយាយម៉ុកស្តីដណ្តឹងតាមប្រពៃណីឲ្យទៅលឹមដែលជាកូនពៅរបស់គាត់។គឺកត្តានេះហើយដែលមេឃុំផាន់បំបែកលឹមឲ្យទៅធ្វើជាគូលីនៅពោធិ៍ចិនតុងព្រោះតែខ្លាចអំណាចជាគូស្នេហ៍ពេញច្បាប់របស់លឹមពោលគឺបើលឹមនៅមេឃុំផាន់ប្រាកដជាមិនហ៊ានមកលួងលោមនាងហេងដើម្បីផ្គួបចិត្តចៅហ្វាយឡើយ។ចំនែកទុំទាវសេក្តីស្នេហារបស់ពួកគេជាប្រភេទស្នេហាកាំរន្ទះឃើញភ្លាមស្រឡាញ់ភ្លៀតសេចក្តីស្នេហានេះកើតឡើងព្រោះតែភ្នែកទាំងពីររបស់ពួកគេប៉ះទង្គិចគ្នាតែប៉ុណ្តោះ។នាងទាវគ្រាន់តែបានលឺទុំស្មូត្រភ្លាមក៏កើតមានអារម្មណ៍ពុះកញ្ជ្រោលឡើងរកថាមិនត្រូវ(...កាន់កួចទុក្ខចុកឱរាឱរូបបងហើយដែលទាវបំពារបំពេរ...)សេចក្តីស្នេហាទុំទាវជាសេចក្តីស្នេហាក្បត់ប្រពៃណីជាស្នេហាសង្គមស្អប់ខ្ពើម។ចំពោះរឿងស្នេហាសង្គមខ្មែរអប់រំកូនចៅរក្សាខ្លួនប្រាណឲ្យនៅបរិសុទ្ធបានដល់ថ្ងៃរៀបការទើបមានឈ្មោះថាកូនកត្តញ្ញូហើយស្នេហារបស់គេពិតជាមានតម្លៃយ៉ាងលើសលុបដែលទទួលស្គាល់ពីសង្គម។ផ្ទុយទៅវិញទុំទាវបានធ្វើខ្លួនជាទីសំអប់របស់សង្គមដោយពួកគេហ៊ានរួមរ័ក្សគ្នាមុនពេលការក្បត់នឹងប្រពៃណីជាតិដោយទុំថើបបីបមឱបប្រលែងកាយទាំងពីរឥតក្រែងរួមមេត្រីនៅគ្រឹះស្ថានក្សាន្តមេត្រីស្រស់ស្រីស្រួលស្រើបដោយតណ្ហា។សរុបមកគូស្នេហ៍ទាំងពីរសុទ្ធតែមានចិត្តបរិសុទ្ធប្តូរផ្តាច់រក្សាភក្តីភាពនឹងគ្នាទៅវិញទៅមក។ចំពោះទុំទាវជាគូស្នេហ៍មានភាពខុសឆ្គងគឺឃើញភ្លាមស្រឡាញ់ភ្លាមមិនបានគិតពីពូជពង្សរហូតហ៊ានរួមរ័ក្សគ្នាមុនរៀបការក្បត់ប្រពៃណីធ្វើឲ្យសង្គមស្អប់ខ្ពើមជាខ្លាំង។ចំណែកគូស្នេហ៍របស់លេមនេងហេងជាគូស្នេហ៍ដែលមានលក្ខណះល្អប្រពៃចេះពិសោធន៍ចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមកព្រមទាំងបានប្រព្រឹត្តត្រឹមត្រូវតាមប្រពៃណីជាតិដែលធ្វើឲ្យសង្គមទទួលស្គាល់នឹងឲ្យតម្លៃថែមទៀត។            ឆ្លងតាមការប្រៀបធៀបខាងលើយើងហ៊ានសនិដ្ឋានថាសេចក្តីស្នេហារបស់លឹមនឹងនាងហេងមានលក្ខណះប្រសើរជាងរបស់ទុំនឹងទាវពីព្រោះសេចក្តីស្នេហារបស់គេមានភាពជឿបលឿនចេះស្ទាបស្ទង់ចិត្តគ្នាដើម្បីបញ្ជាក់ចិត្តគ្នានៅថ្ងៃក្រោយនឹងបានប្រព្រឹត្តតាមប្រពៃណីដែលជាគម្រូល្អសម្រាប់ប្រទេសជាតិ។

សុភាសិតមួយចែងថា ដើរត្រូវមានបីស្រដីត្រូវមានបួន

ប្រធាន ៖ មានសុភាសិតមួយចែងថា ដើរត្រូវមានបីស្រដីត្រូវមានបួន ។ ចូរពន្យល់សុភាសិតនេះឲ្យបានពិស្តារ ។

​                                                                                សេចក្តីអធិប្បាយ  

                   ប្រទេសកម្ពុជាសម្បូរទៅដោយអ្នកប្រាជ្ញអក្សរសិល្ប៍ចងក្រងក្បួនច្បាប់ផ្សេងៗនឺងសុភាសិតជាដើមទុកសម្រាប់អប់រំដល់កូនចៅទាំងឡាយដើម្បីទទួលសុខចំរើន។ក្នុងក្បួនច្បាប់ដ៏ច្រើននោះក៏មានសុភាសិតមួយចែងថា’ដើរត្រូវមានបីស្រដីត្រូវមានបួន’។តើសុភាសិតនេះមានអត្ថន័យដូចម្តេច?

                   ជាការពិតណាស់ដើរត្រូវមាន៣ព្រោះចាជាចំតម្រូវការដើររបស់ចាស់បុរាណប្រហែលជាលោកមើលឃើញឬពិសោធន៍ដឹងថាមនុស្សម្នាគេត្រូវមានគ្នាសម្រាប់ជួយយកអាសារក្នុងគ្រាក្រចំពោះគ្នីគ្នា។លោកមិនជំទាស់ទេប៉ុន្តែយ៉ាងហោចណាស់ក៏ត្រូវមានគ្នាបីនាក់ដែរគ្នាបីនាក់នេះគឺថាបើម្នាក់មានគ្រោះថ្នាក់គឺបានពីរនាក់សែងមកលំនៅឋានវិញ។សួរបង្អោកក៏មិនបានដែរឬ?វាចេះតែបានហើយតែបើយកស្រួល២នាក់ដាក់ស្នែងអង្រឹងជាការល្អ។ម្យ៉ាងទៀតបើទៅជា១គ្នាបែរជាឈ្លោះគ្នាវិញនោះក៏បានម្នាក់គ្រាន់សម្របសម្រួលវិញមិនឲ្យបែកឆ្ងាយបែកជាអូរហូរជាស្ទឹងឡើយ។បើតាមរូបវិទ្យាវិញកម្លាំងពីរផ្ទុយគ្នាមុខជាប្រទាញគ្នា។បើកម្លាំងពីរនេះស្មើគ្នាវាក៏នៅនឹងថ្កល់តែបើមានមួយខ្លាំងជាងវាប្រាកដណាស់ថាវាប្រទាញទៅកម្លាំងខ្លាំងនោះឯងតែបើមានកម្លាំងបីប្រទាញគ្នានោះវាក៏ត្រូវវិលដោយស្រួលដែលភាសាអ្នកច្បាប់ហៅថាដើរ។លោកម៉ុងតែស្គីយើបានយកប្រព័ន្ធរូបវិទ្យានេះទៅពន្យល់ក្នុងការបែងចែកអំណាចដើម្បីឲ្យនគរដើរគឺចម្រើនលូតលាស់គេត្រូវគ្រប់គ្រងអំណាចជាបីគឺអំណាចនិតិប្រតិបត្តគឺជាអ្នកស្នើនឹងជាអ្នកធ្វើអំណាចនិតិបញ្ញាត្តគឺជាអ្នកពិនិត្យសម្រេចឲ្យធ្វើនិងតាមដានការធ្វើនឹងអំណាចតុលាការដែលជាអ្នកតាមដានការធ្វើ។ក្នុងរបបប្រជាធិបតេយ្យ(សាធារណរដ្ឋ)លោកឲ្យចែកផ្តាច់អំណាចប្រធានាធិបតេយ្យអំណាចសភានឹងតុលាការជាន់ខ្ពស់ធ្វើយ៉ាងនេះអំណាចទាំងបីអាចដើររីឯការស្រដីត្រូវមានបួនព្រោះបួនជាចំនុចកម្រិតចាំបាច់ក្នុងការនិយាយស្តី។តាមធម្មតាសំដីនិយាយវាចូលត្រចៀកគេបើនិយាយទៅគ្មានធ្ងន់ស្រាលនោះជាអ្វីទេប៉ុន្តែបើការនិយាយមានការប៉ះពាល់ឬមិនប៉ះពាល់ទេតែបើគេចោទប្រកាន់តើការពិតស្ថិតនៅលើអ្វី?គីស្ថិតនៅលើសាក្សីដឹងលឺសម្តីដែលនិយាយហើយ។ឧបមាថាក្នុងបួននាក់មានម្នាក់ទោះនឹងអ្នកនិយាយប្រកាន់ពាក្យប្រកាន់សម្តីដោយអយុត្តិធម៌នោះបើមាន២នាក់ទៀតជាអ្នកកាន់សចះធម៌នោះប្រាកដជាជួយអ្នកដែលត្រឹមត្រូវជាក់ជាមិនខានហើយអាចឲ្យអ្នកផងជឿទុកចិត្តបើគេប្រកាន់នោះអ្នកនិយាយក៏អាចប្រកែកបានប៉ុន្តែបើនិយាយទៅហួសការពិតរបស់អ្នកនិយាយកែគំនិតបាន។លើសពីនេះលោកចង់ទូន្មានវែងឆ្ងាយជាងនេះដើម្បីឲ្យសម្តីគេនិយាយប្រកបដោយអង្គបួនគឺសម្តីយុត្តិធម៌ក្នុងខ្លួនដែលគ្រប់គ្នាស្គាល់ថាសីល។ពាក្យសម្តីដែលប្រកបដោយសីលជាពាក្យសម្តីត្រឹមត្រូវស្តាប់បាន​មិនបំពានគេតែជាពាក្យពិតមិនបញ្ជោរលើកតម្កើងឬបង្អាប់ទេ។សំដីមានអធ្យាស្រ័យជាអ្នកបម្រុងជួយសង្គ្រោះគេដោយទ្រព្យសម្បត្តិក្តីដោយសន្តានចិត្តទូលាយគេទាំងឡាយគ្រប់គ្នាទទួលស្គាល់ថាទាន។ពាក្យសម្តីប្រកបដោយទានជាពាក្យដ៏ត្រជាក់ក្រៃទោះបីជាគេទទួលបានសម្ភារះទោះច្រើនក្តីតិចក្តីដែលជាភស្តុតាងសប្បុរធម៌។នរណាមិនអរនរណាមិនសប្បាយបើទទួលបានលាភសម្ភារះដែលបានដោយស្តាប់។បើពុំបានទទួលលាភនេះក៏ដោយចុះក៏ពាក្យនេះពុំហូតប្រយោជន៏អំពីអ្នកដ៏ទែផងដែរ។សម្តីដែលហុចឬមិនហូតប្រយោជន៍ដល់គេនេះជាពាក្យប្រកបដោយទៀនប្រកបដោយអត្ថប្រយោជន៍ច្រើនដល់ម្ចាស់សម្តី។សម្តីមានគិតជាមនុស្សធម៌មិនប្រកាន់អនុគ្រោះដែលគេធ្លាប់ស្គាល់ថាភាវនា។ពាក្យប្រកបដោយភាវនាជាពាក្យប្រកបដោយមនុស្សធម៌មិនច្រះច្អះមិនអាម៉ឹង។ពាក្យសម្តីនិយាយមកជាការបញ្ជាក់ចិត្តគំនិតអ្នកមានមនុស្សធម៌ប្រាកដជាប្រើពាក្យថ្លៃថ្នូរជាភាសាមនុស្ស។ពាក្យប្រកបដោយភាវនាធម៌ជាពាក្យដែលពុំបង្កើតទុក្ខដល់ម្ចាស់សម្តីឡើយ។សម្តីមានប្រាកដក្នុងចិត្តឲ្យគេជឿថាពុំភូតភរទេដែលគែគ្រប់គ្នាធ្លាប់ស្គាល់ថាអធិដ្ឋានគឺជាពាក្យថាយ៉ាងណាធ្វើយ៉ាងនោះម៉ត់ចត់ម៉ឹងម៉ាត់មិនក្រឡាសបាតដៃខ្នងដៃដែលជាពាក្យពិត។អ្នកនិយាយហើយមិនធ្វើពោលគឺគ្មានអធិដ្ឋានធម៌ការសម្រេចចិត្តមិនកែប្រែសម្តីប៉ុន្តែទៅជាកែប្រែវិញមនុស្សនោះអស់កត្តិយសត្រឹមនោះឯងនិយាយស្តីក្រោយៗទៀតអស់អ្នកជឿ។នេះជាពាក្យគ្មានតម្លៃរីឯគ្រោះថ្នាក់ដល់ខ្លួនឯងក៏មានថែមទៀត។

                   សរុបមកសុភាសិតនេះឲ្យអនុវត្តក្នុងក្បួនដើរនឹងនិយាយប៉ុន្មោះទេតែជាពាក្យមួយមានជម្រៅក្នុងធម៌អាថែមទៀតធ្វើឲ្យគេទទួលបានសេចក្តីសុខពិតប្រាកដ។

                   ឆ្លងតាមការបកស្រាយឃើញថាសុភាសិតដែល ចែងថា’ដើរត្រូវមានបីស្រដីត្រូវមានបួន’ពិតជាមានអត្ថន័យយ៉ាងប្រសើរពីព្រោះវាគឺជាអ្នកដឹកនាំដល់មនុស្សទាំងឡាយឲ្យឆ្ពោះទៅកាន់ត្រើយសុភមង្គល។ដូចនេះយើងម្នាក់ៗគួរកុំធ្វេសប្រហែសភ្លេចក្បួនបីក្បួនបួននេះក្នុងដំណើរទៅណាមកណាក៏ដូចជាក្នុងការនិយាយស្តីដែរ។

ប្រទេស​តូច​​ជាងគេ​បំផុត​ទាំង១០ក្នុង​លោក

​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​ជាង២០០ ​ក្នុង​​ពិភពលោក ​គ្រប់​​គ្នា​ភាគច្រើន​ប្រហែល​ជា​ដឹង​ហើយ​ថា​ប្រទេស​ណា​​ដែល​មាន​ផ្ទៃដី​ធំជាង​គេ ​តែ​បើ​​និយាយ​ពី​ប្រទេស​តូច​ជាង​គេ​វិញ ភាគច្រើន​ពុំ​សូវ​ស្គាល់ ឬ​មិន​ធ្លាប់​ឮ​​ឈ្មោះ​ប្រទេស​ទាំង​នោះ​ផង។ ប្រទេស​ខ្លះ​ជា​ប្រជាជាតិ​តូច​មែន​ទែន​ ដែល​មានផ្ទៃ​ដី​មិន​ដល់​មួយ​គីឡូម៉ែត្រ​ការ៉េ​នោះ​ទេ ដែល​ភាគ​ច្រើន​​ជា​កោះ​នៅ​តាម​សមុទ្រ​ប៉ាស៊ីហ្វិក និងការ៉ាបៀន។ ទោះ​ប្រជាជាតិ​ទាំងនោះ​តូច ប៉ុន្តែ​មាន​រដ្ឋាភិបាល និង​វប្បធម៌​ផ្ទាល់ខ្លួន​ដ៏​សម្បូរ​បែប។

​​​​​១០. ​ប្រទេស​​ហ្គ្រេណាដា (៣៤៤ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ)

​
ជា​ប្រជាជាតិ​លើ​កោះ​​ក្នុង​សមុទ្រ​ការ៉ាបៀន​ ហ្គ្រេណាដា ​​ត្រូវ​បាន​គេ​ស្គាល់​ថា​ជា​ «កោះ​គ្រឿង​ទេស» ​ព្រោះ​មាន​ប្រជាជន​ដាំដុះ​ដំណាំ​ចន្ទន៍​គ្រឹះ​ស្នា​ និង​ផ្លែ mace ធំជាង​គេ​បំផុត​ក្នុង​លោក​ ដែល​មាន​ទីតាំង​ស្ថិត​នៅ​ភាគ​ពាយ័ព្យ​កោះ Trinidad និង Tobago និង​ធ្លាប់​នៅ​ក្រោម​អាណានិគម​បារាំង​ពី​ឆ្នាំ ១៦៤៩ ដល់​ ១៧៦៣។ ​លំហូរ​ឥទ្ធិពល​​ប្រពៃណី និង​វប្បធម៌​បារាំង​ បាន​ជ្រាបចូល​យ៉ាង​ខ្លាំង​តាំង​ពី​ពេល​នោះ​មក និង​មាន​សំណង់​បារាំង​បន្សល់​​​ទុក​យ៉ាង​ច្រើន​ផង​ដែរ។ ចំណែក​ប្រជាជន​មាន​ចំនួន ១០២ ៨៩៧​​នាក់​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១៣ (យោង​តាម​ធនាគារ​ពិភព​លោក)។​
​​

៩. ប្រទេស​ម៉ាល់តា (៣១៦ គីឡូ​ម៉ែត្រ​ការ៉េ)

ម៉ាល់តា​ជា​ប្រទេស​ដែន​កោះ​ ស្ថិត​នៅ​​ក្នុង​សមុទ្រ​មេឌីទែរ៉ាណេ ដោយ​មាន​កោះ​ចំនួន​​បី បូក​បញ្ចូល​​គ្នា​បង្កើត​ជា​សាធារណរដ្ឋ​ម៉ាល់តា គឺ Gozo, Comino និង​ម៉ាល់តា​ ធំជាង​គេ។ ប្រទេស​នេះ​មាន​ប្រជាជន​ជាង ៤៥ម៉ឺន​នាក់ ​​ដែល​​ចំនួន​នេះ​ធ្វើ​ឲ្យ​ប្រទេស​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​មាន​ប្រជាជន​រស់​នៅ​កកកុញ​មួយ ក្នុង​លោក។

៨. ប្រទេស​ម៉ាល់ឌីវ ( ៣០០ គីឡូ​ម៉ែត្រ​ការ៉េ)
​

កោះ​ម៉ាឌីវ ជា​​ប្រទេស​តូច​បំផុត​នៅ​អាស៊ី ​ស្ថិត​នៅ​មហាសមុទ្រ​ឥណ្ឌា និង​ធ្លាប់​​ជាប់​នៅ​ក្រោម​អាណានិគម​ប្រទេស​មហា​អំណាច​ជាច្រើន​ដូច​ជា ព័រទុយហ្គាល់ ហូឡង់ ​និង​ចក្រភព​អង់គ្លេស តែ​ទទួល​បាន​ឯករាជ្យ​​ក្នុង​ឆ្នាំ ១៩៦៥។ ចំនួន​ប្រជាជន​មាន ៣៤៥ ០២៣នាក់ (ឆ្នាំ ២០១៣)។​

៧. ប្រទេស Saint Kitts and Nevis (២៦១ គីឡូ​ម៉ែត្រ​ការ៉េ)

កោះ​ទាំង​ពីរ​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​សមុទ្រ​ការ៉ាបៀន និង​ធ្លាប់​កាន់​កាប់​ដោយ​បណ្ដា​ប្រទេស​នៅ អឺរ៉ុប។ សេដ្ឋកិច្ច​ប្រទេស​នេះ ពឹង​អាស្រ័យ​លើ ​ចំណូល​ទេសចរ កសិកម្ម និង​ឧស្សាហកម្ម​ផលិត​តូច​ៗ។ កោះ​នេះ ផ្ដល់​កន្លែង​ងូត​ទឹក​​ដ៏​អស្ចារ្យ គយគន់​ទេសភាព​ជីវិត​សត្វ​ក្នុង​ទឹក ​មាន​រមណីយដ្ឋាន និង​សណ្ឋាគារ​ប្រណិត​ៗ​ច្រើន​ផង​ដែរ។ចំនួន​ប្រជាជន​មាន ៥៤ ១៩១នាក់ (ឆ្នាំ ២០១៣)។

៦. ប្រទេស​លិចទេន​ស្តែន (១៦០ គីឡូ​ម៉ែត្រ​ការ៉េ)

ប្រទេស​នេះ​និយាយ​ភាសា​អាល្លឺម៉ង់ ស្ថិត​នៅ​តាម​ជួរ​ភ្នំ​អាល់ Alps នៅ​ចន្លោះ​ប្រទេស​ស្វីស និង​អូទ្រីស។ ទោះ​បី​ផ្ទៃ​ដី​​​តូច តែ​ប្រទេស​នេះ​​​​ស្ថិត​ក្នុង​ចំណោម​ប្រទេស​មាន​ជាង​គេ​បំផុត​ក្នុង​លោក ដោយ​គិត​ចំណូល​ផលិត​ផល​ក្នុង​ស្រុក​សរុប GDP និង​មាន​អត្រា​អ្នក​ការងារ​ធ្វើ​ទាប​បំផុត ១,៥% ប៉ុណ្ណោះ។ ចំនួន​ប្រជាជន ៣៦ ៩២៦នាក់ (ឆ្នាំ ២០១៣)។​​

៥.ប្រទេស​សាន់ម៉ារីណូ ( ៦១ គីឡូ​ម៉ែត្រ​ការ៉េ)

ប្រទេស​នេះ​ព័ទ្ធ​ជុំវិញ​ដោយ​ប្រទេស​អ៊ីតាលី​​ទាំង​ស្រុង និង​ជា​រដ្ឋ​អធិបតេយ្យ​ចំណាស់​ជាង​គេ​មួយ​ក្នុង​លោក ហើយ​ថែម​ទាំង​ជា​ប្រទេស​អ្នក​មាន​ដែរ ដោយ​មាន​ GDP ខ្ពស់។ ប្រទេស​នេះ​តូច​ជាងគេ​ទី ៣​នៅ​អឺរ៉ុប និង​មាន​ប្រជាជន ៣០​ ០០០​នាក់ រួម​នឹង​អត្រា​អ្នក​អត់​ការងារ​ធ្វើ​ទាប​បំផុត​ផង​ដែរ។​​​​​

៤. ប្រទេស​ទូវ៉ាលូ (២៦ គីឡូ​ម៉ែត្រ​ការ៉េ)

ប្រទេស​នេះ​​មាន​ទីតាំង​​ក្នុង​សមុទ្រ​ប៉ាស៊ីហ្វិក ភាគ​ខាងលិច​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី​ ដែល​គេ​ធ្លាប់​ស្គាល់​ថា​ជា​កោះ Ellice Islands។ ​ចំនួន​ប្រជាជន​មាន ១០ ០០០នាក់ ​មាន​ផ្លូវ​ប្រវែង ៨គីឡូម៉ែត្រ មាន​មន្ទីរពេទ្យ​តែ​មួយ​គត់។ ទូវ៉ាលូ ធ្លាប់​ជា​ទឹក​ដី​របស់​ចក្រភព​អង់គ្លេស ប៉ុន្តែ​បាន​ទទួល​ឯករាជ្យ​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៧៨។ ​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​ទៅ​ទស្សនា​​មាន​ចំនួន​តិច​​ជាង ២ពាន់​នាក់​ប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែ​សម្បូរ​ដោយ​អ្នក​ទៅ​រកស៊ី។

៣. ប្រទេស​ណូរុ (២១ គីឡូ​ម៉ែត្រ​ការ៉េ)

ជា​កោះ​​ស្ថិត​នៅ​ភាគ​ខាង​កើត​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី ណូរុជា​​ប្រទេស​​កោះ ​តូច​ជាង​គេ​បំផុត​ក្នុង​លោក។ ពី​មុន​គេ​ធ្លាប់​ស្គាល់​ថា​ជា​កោះ​រីករាយ (Pleasant Island) ​ធនធាន​រ៉ែ​ផូស្វាត​សម្បូរ​ខ្លាំង តែ​ឥឡូវ​បាន​ធ្លាក់​ចុះ ដែល​នាំ​ឲ្យ​ប្រជាជន​​អត់​ការងារ​ធ្វើ​ជាង ៩០% ដោយ ១០​% ធ្វើការ​រដ្ឋ។ ណូរុ ​ល្បី​ខាង​ប្រជា​ជន​ធាត់​ជ្រុល​ច្រើន​ជាងគេ​ក្នុង​លោក ដោយ​បុរស​មាន ៩៧% និង​ស្ត្រី ៩៣% ដែល​ធាត់​លើស​ទម្ងន់។ ដោយ​សារ​បញ្ហា​នេះ ណូរុ ​​ជា​ប្រទេស​មាន​អត្រា​អ្នក​កើត​ជំងឺ​ទឹក​នោម​ផ្អែម កម្រិត២​ ខ្ពស់​បំផុត និង​មាន​ចំនួន​ប្រជាជន ៤០% កើត​ជំងឺ​​ប្រចាំ​កាយ។​​

២. ប្រទេស​ម៉ូណាកូ (២ គីឡូ​ម៉ែត្រ​ការ៉េ)

ប្រទេស​នេះ​ស្ថិត​នៅ​តាម​ឆ្នេរ​ French Riviera នៃ​សមុទ្រ​មេឌីទែរ៉ាណេ ភាគ​អាគ្នេយ៍​ប្រទេស​បារាំង។ ម៉ូណាកូ ​គឺ​ជា​សំបុក​​មាន​មហាសេដ្ឋី​លាន​ដុល្លារ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​ដ៏​ច្រើន​មួយ​ក្នុង​លោក។ ប្រជាជន​មាន​ចំនួន ៣៦ ០០០​នាក់ ​ភាគច្រើន​និយាយ​ភាសា​បារាំង និង​ជា​ប្រទេស​មាន​មនុស្ស​រស់​នៅ​កក​កុញ​គ្នា។​​​​

១. បុរី​វ៉ាទីកង់ (០,៤៤ គីឡូ​ម៉ែត្រ​ការ៉េ)

ប្រទេស​តូច​ជាង​គេ​បំផុត​ក្នុង​លោក​គឺ​បូរីវ៉ាទីកង់ មាន​ទីតាំង​ព័ទ្ធ​ជុំ​វិញ​ដោយ​ទីក្រុង​រ៉ូម​ ប្រទេស​អ៊ីតាលី តែ​​ទី​ស្នាក់​ការ​ធំរបស់​​វិហារ​កាតូលិក នៅ​ចំកណ្ដាល​ប្រទេស​នេះ។ សម្រាប់​ចំណូល​​ប្រទេស​បាន​មកពី​លក់​វត្ថុ​អនុស្សាវរីយ៍​ ដល់​អ្នក​ទេសចរ និង​តម្លៃ​សំបុត្រ​ចូល​ទស្សនា​សារមន្ទីរ​បុរាណ។ ចំនួន​ប្រជាជន​មាន ៤៥១នាក់ (ឆ្នាំ ២០១២)៕

សត្វ​១០​ប្រភេទ​សាហាវ​​បំផុត​ នៅ​ព្រៃ​អាម៉ាហ្សូន

​អាម៉ាហ្សូន​ គឺ​ជា​ព្រៃ​លិច​ទឹក​ធំ​ជាងគេ​បំផុត​នៅ​ក្នុង​លោក ​ដែលស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​៩ មាន ​ប្រេស៊ីល ប៉េរូ កូឡុំប៊ី វេណេហ្ស៊ុយអេឡា អេក្វាឌ័រ បូលីវី ហ្គីអាណា ស៊ូរីណាម និងFrench Guiana។ ​វា​ក៏​​ស្មើ​នឹង​ពាក់​កណ្ដាល​នៃព្រៃ​លិចទឹក​ដែល​នៅ​សល់​លើ​ផែនដី​ផង​ដែរ។ វា​ជា​សំបុក​ដើម​ឈើ​កម្រ​ៗ ​សត្វ​មាន​ជាង ១៦០០០ប្រភេទ ដែល​ភាគច្រើន​​មិន​មាន​ដុះ ឬ​រស់​នៅ​ តាម​តំបន់​ផ្សេង​​ជុំវិញ​ពិភពលោក​ឡើយ។ ក្រុម​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​និយាយ​ថា​ពួកគេ​តែង​តែ​រក​ឃើញ​សត្វ​ប្រភេទ​ថ្មី​មួយ រៀងរាល់​ ៣ថ្ងៃ​ម្ដង។ ខាង​ក្រោម​នេះ​ជា​សត្វ​ដែល​គេ​​គិត​ថា​ មាន​ភាព​សាហាវ​ជាងគេ​បំផុត ដោយ​ពិស​វា​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្ស ឬ​សត្រូវ​របស់​វា​ស្លាប់​ក្នុង​រយៈពេល​ខ្លី​បាន៖

១. ពស់ Anaconda បៃតង

ពស់​​នេះ​មាន​ប្រវែង​ដល់​ទៅ ៩ម៉ែត្រ និង​ទម្ងន់​ជាង ២២៧គីឡូក្រាម ​ដោយ​វា​បាន​ជាប់​ឈ្មោះ​ជា​សត្វ​ពស់​ធំជាង​គេ​បំផុត​ ហើយ​គេ​តែង​តែ​ឃើញ​វា​ហែល​ក្នុង​ទន្លេ​អាម៉ាហ្សូន​ជារឿយៗ​។ ល្បឿន​នៃ​ការ​ហែល​ទឹក​របស់​វា លឿន ​​និង​វាយ​ប្រហារ​សត្រូវ​ចំ​គោល​ដៅ វា​អាច​លេប​ខ្លាដំបង ក្រពើ ជ្រូក​ព្រៃ ក្ដាន់ និង​មនុស្ស​ដោយ​គ្មាន​បញ្ហា ដោយ​វា​ប្រើ​ខ្លួន​រឹត​ជុំវិញ​ឲ្យ​សត្រូវ​ថប់​ដង្ហើម​តែ​ម្ដង។

២. ក្រពើខ្មៅ Caiman

ក្រពើ​ Caiman ជា​ប្រភេទ​ក្រពើ​ធំ​ជាង​គេ​បំផុត​ក្នុង​លោក និង​ជា​សត្វ​គួរ​ឲ្យ​ខ្លាច​បំផុត​មួយ​នៅ​ព្រៃ​អាម៉ាហ្សូន។ ​វា​មិន​ដែល​រារែក​ក្នុង​ការ​ចាប់​សត្វ​ផ្សេង​ៗ​ជា​ចំណី​ឡើយ មិន​ថា​ស្វា ត្រី​ពីរ៉ាញ៉ា​ ជ្រូកព្រៃ ភេ​យក្ស ឆ្កែព្រៃ ​ពស់​ Anaconda និង​ក្រពើ​ផ្សេង​ៗ​ទៀត​ដែរ។ ក្រពើ​នេះ​អាច​មាន​ប្រវែង​ដល់​ទៅ ៦ម៉ែត្រ។

៣. អន្ទង់​អគ្គិសនី

អន្ទង់​អគ្គិសនី ឬ​អន្ទង់​ឆក់​នេះ អាច​បង្កើត​អគ្គិសនី​​ខ្លួន​ឯង​បាន​ ដោយ​​​មាន​កម្លាំង​ខ្លាំង​ជាង​​អគ្គសនី​ធម្មតា ៥ដង។ ​ការ​ចាប់​ចំណី​របស់​វា ​គឺ​មាន​ភាព​ងាយ​ស្រួល ដោយ​គ្រាន់​តែ​បញ្ចេញ​ភ្លើង​ឆក់​ដាក់​ឲ្យ​សត្រូវ​ងាប់ រួច​វា​លេប​ទាំង​មូល ប៉ុន្តែ​វា​អាច​បញ្ចេញ​កម្លាំង​ឆក់​​​ដ៏​ខ្លាំង​ជា​ច្រើន​នាទី ​ពេល​វា​ត្រូវ​សត្វ​ផ្សេង​យាយី​ឲ្យ​ភ័យខ្លាច​។ មនុស្ស​ជាច្រើន​នាក់​​មក​ហើយ ​ធ្លាប់​ត្រូវ​អន្ទង់​​ឆក់ ​ក្រោយ​ដើរ​ជាន់​វា​ដោយ​មិន​ដឹង​ខ្លួន ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​ពិការ​​ដើរ​លែង​រួច។

៤. ត្រី​ពីរ៉ាញ៉ា​ក្រហម

​​​​ត្រី​​ពីរ៉ាញ៉ា​​មាន​មាឌ​តូច តែ​មាន​ធ្មេញ​ស្រួច រឹង​ អាច​ខាំ​ហែក​សាច់​​ចេញ​ពី​ឆ្អឹង​បាន តែ​អ្នក​ជំនាញ​ប្រាប់​ថា​​ភាគច្រើន វា​ស៊ី​សាច់​សត្វ​ងាប់​ស្រាប់។ វា​ក៏​ស៊ី​សត្វ​ល្អិត និង​ដើម​រុក្ខជាតិ​ដែរ ហើយ​ពួកវា​ចូលចិត្ត​រស់​នៅ​ជា​ហ្វូង។

៥. កញ្ចាញ់​ចេក​​ពិស Dart Frog

កញ្ចាញ់​ចេក​ពិស​នេះ​​​មាន​ខ្លួន​ពណ៌​ឆើត​ៗ​ដូច​ ពណ៌​ស្វាយ បៃតង លឿង និង​ទឹក​មាស​ ហើយ​​​​សត្វ​ដែល​ប៉ះ​ខ្លួន​វា​នឹង​ត្រូវ​ស្លាប់​ក្នុង​រយៈ​ពេល​ខ្លី ដោយសារ​ពិស​តាម​ស្បែក​ នឹង​ជ្រាប​ចូល​ក្នុង​​បេះ​ដូង​សត្រូវ​ ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​បេះដូង​លែង​ដំណើរការ​។

៦. ឥន្ទ្រី​កំណាច Harpy

ឥន្ទ្រី​នេះ​ ជា​ប្រភេទ​សត្វ​បក្សី​ធំ​ជាង​គេ​បំផុត​មួយ ដែល​មាន​ក្រញាំ​​ប្រវែង​ដល់​ទៅ ១៣សង់ទីម៉ែត្រ។ ក្រញាំ​ទាំង​នេះ​អាច​ចាប់​​កូន​ក្រពើ ស្វា កំប្រុក កណ្ដុរ ពង្រូល និង​បក្សី​តូច​ៗ​នៅ​លើ​ដើម​ឈើ​បាន។

៧. ពីងពាង​ពិស Brazilian Wandering

​​​​​​​​ពីងពាង​​ប្រភេទ​នេះ ត្រូវ​បាន​គេ​ចាត់​ទុក​ជា​ពីងពាង​​មាន​ពិស​ខ្លាំង​ជាងគេ​បំផុត ហើយ​សត្រូវ​​ដែល​ត្រូវ​ពិស ​តែង​តែ​ដើរ​លែង​រួច មាន​អាការៈ​ពិបាក​ដកដង្ហើម​ ឈឺចុក​ចាប់​ពេញ​រាង​កាយ។

៨. ក្អែប​យក្ស Amazonian

ក្អែប​នេះ​មាន​ប្រវែង​ដល់​ទៅ​ ២៥ ទៅ ៣០សង់ទីម៉ែត្រ ពិស​របស់​​វា​អាច​សម្លាប់ សត្វល្អិត​ អា​ពីង ​បក្សី​តូច​ៗ បង្កួយ ​កង្កែប កណ្ដុរ ពស់ និង​ប្រចៀវ​ជាដើម។ វិធី​សម្លាប់​សត្រូវ គឺ​វា​យក​ខ្លួន​របស់​វា​រុំ​ព័ទ្ធ​នឹង​ចំណី រួច​ចាប់​ផ្ដើម​ស៊ី​ចំណី​ទាំង​រស់​បន្តិច​ម្ដងៗ។

៩. ស្រមោច​ពិស Bullet

​​​​ទោះ​ជា​វា​មាន​ខ្លួន​តូច​ប្រវែង​ជាង ២,៥​សង់ទីម៉ែត្រ​ក្ដី ក៏​ពិស​របស់​វា​ធ្វើ​ឲ្យ​សត្រូវ​ឈឺ​ចុកចាប់ ដូច​ត្រូវ​​​គ្រាប់​ដែរ ​ហើយ​​កន្លែង​ដែល​វា​ខាំ​​នឹង​ធ្វើ​ឲ្យ​លែង​ដំណើរការ។

១០. ប្រចៀវ​ជញ្ជក់​ឈាម Common

ប្រចៀវ​នេះ​ចេញ​រក​ចំណី​តែ​ពេល​យប់ ​ហុត​តែ​ឈាម​ប៉ុណ្ណោះ ហើយ​វា​ក៏​ត្រូវ​គេ​ប្រទះ​ឃើញ​នៅ​ប្រទេស​មិកស៊ិក​ និង​អាមេរិក​ខាងត្បូង​ដែរ។ ​វា​តែង​តែ​ទៅ​ខាំ​គោ​ក្របី សេះ ដែល​ខាំ​បឺត​ម្ដង​មាន​រយៈពេល​ជាងកន្លះ​ម៉ោង។ ​វា​ខាំ​មិន​សូវ​ឈឺ​ទេ ​ហើយ​បើ​ខាំ​មនុស្ស ​មិន​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្ស​មាន​ជំងឺ​ឡើយ ​ប៉ុន្តែ​មុខ​របួស​ងាយ​នឹង​ឆ្លង​ជំងឺ​ផ្សេងៗ​ណាស់​៕

ទីក្រុង​ទាំង​១០​ មាន​ប្រជាជន​រស់នៅ​​ច្រើន​ជាង​គេ​បំផុត​​ក្នុង​លោក

​ប្រជាជន​នៅ​ទូទាំង​ពិភពលោក បាន​កើន​ឡើង​ឥត​ឈប់ឈរ ស្រប​ពេល​ដែល​អ្នក​ផ្លាស់​ពី​ជនបទ​ទៅ​នៅ​តាម​ទីក្រុង​ក៏​បន្ត​កើន​ឡើង​ដូច​គ្នា។ នៅ​ឆ្នាំ២០១៥ ​នេះ ​​ចំនួន​ប្រជាជន​​ទីក្រុង​បាន​កើន​ឡើង ៥៤% ​​ ​បើ​យោង​តាម​ទិន្នន័យ​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ (UN)។

​​នៅ​អាស៊ី ​ទោះ​ជា​​ចំនួន​ផ្លាស់​ទី​ចូល​ទីក្រុង​មាន​​កម្រិត​ទាប តែ​វា​ច្រើន​​​​ជាងគេ​​នៅ​លើ​ពិភព​លោក​គឺ​ស្មើ​នឹង​​ ៥៣% ​នៃ​ប្រជាជន​លើ​ផែន​ដី។ ទីក្រុង​​តូក្យូ របស់​ជប៉ុន ​​បាន​​ឈរ​នៅ​លំដាប់​កំពូល​គេ​​ ដែល​មាន​​ប្រជាជន​រស់​នៅ​ច្រើន​​ដល់​ទៅ ៣៧,២លាន​នាក់ ​​រក្សា​តំណែង​​នេះ​តាំង​ពី​ឆ្នាំ​ ​​១៩៩០​មក​ម្ល៉េះ។ ​រំពឹង​ថា​តូក្យូ ត្រូវ​គេ​ព្យាករ​ថា​នឹង​រក្សា​តំណែង​នេះ​បាន​រហូត​ដល់​ឆ្នាំ ២០៣០ ​ជាមួយ​ប្រជាជន ៣៨,៧លាន​នាក់​។

តទៅ​មុខ​ទៀត​​ UN ​ក៏បាន​ព្យាករ​ថា​ចំនួន​​​​​អ្នក​រស់​នៅ​តាម​ទីក្រុង​នានា នឹង​បន្ត​កើន​ឡើង​យ៉ាង​ខ្លាំង​រហូត​ដល់​ ៦,៣លាន​នាក់​នៅ​ឆ្នាំ ២០៥០។ ខាង​ក្រោម​នេះ​ជា​ទីក្រុង​​ទាំង ១០ ដែល​មាន​ប្រជាជន​រស់​នៅ​ច្រើន​ជាង​គេ​បំផុត (គិត​ត្រឹម​ទិន្នន័យ​ឆ្នាំ​២០១៤)​៖

១. ទីក្រុង​តូក្យូ ​ប្រទេស​ជប៉ុន ​(៣៧,២ លាននាក់)

តូក្យូ​ ជា​រដ្ឋធានី​ប្រទេស​ជប៉ុន ​ដែល​មាន​​ទីក្រុង​ធំ​ៗ​​ច្របាច់​បញ្ចូល​គ្នា​គឺ Kawasaki, Sagamihara, និង Yokohama ​ ​ដោយ​មាន​ព្រំដែន​រដ្ឋបាល​រួម​​នៅ​តូក្យូ ធ្វើ​ឲ្យ​ទីក្រុង​នេះ​មាន​ប្រជាជន​កកកុញ​ជាងគេ​បំផុត​នៅ​លើ​លោក។ អត្រា​កំណើន​ពី​ឆ្នាំ ២០១០-២០១៥ ​មាន​ចំនួន ០,៦%។

២. ទីក្រុង​ដេលី ​ប្រទេស​ឥណ្ឌា (២៥ លាននាក់)

អត្រា​កំណើន​ពី​ឆ្នាំ ២០១០-២០១៥ ​មាន​ចំនួន ២,៥%

៣. ទីក្រុង​សៀង​ហៃ ប្រទេស​ចិន (២៣ លាន​នាក់)

អត្រា​កំណើន​ពី​ឆ្នាំ ២០១០-២០១៥ ​មាន​ចំនួន ២,៩%

៤. ទីក្រុង​ម៉ិកស៊ីកូ ​ប្រទេស​ម៉ិកស៊ីកូ (២១ លាន​នាក់)

អត្រា​កំណើន​ពី​ឆ្នាំ ២០១០-២០១៥ ​មាន​ចំនួន ១,៥%

៥. ទីក្រុង​ម៉ុមបៃ ប្រទេស​ឥណ្ឌា (២១ លាន​នាក់​)

អត្រា​កំណើន​ពី​ឆ្នាំ ២០១០-២០១៥ ​មាន​ចំនួន ២,៥%

៦. ទីក្រុង​សៅ​ប៉ូ​ឡូ ប្រទេស​ប្រេស៊ីល (២១ លាន​នាក់)

អត្រា​កំណើន​ពី​ឆ្នាំ ២០១០-២០១៥ ​មាន​ចំនួន ១,២%

៧. ទីក្រុង​អូសាកា ប្រទេស​ជប៉ុន (២០លាន​នាក់)

អត្រា​កំណើន​ពី​ឆ្នាំ ២០១០-២០១៥ ​មាន​ចំនួន ០,៦%

៨. ទីក្រុង​ប៉េកាំង ប្រទេស​ចិន (២០ លាន​នាក់)

អត្រា​កំណើន​ពី​ឆ្នាំ ២០១០-២០១៥ ​មាន​ចំនួន ២,៩%

៩. ទីក្រុង​ញូវយក សហរដ្ឋអាមេរិក (១៨,៥លាន​នាក់)

អត្រា​កំណើន​ពី​ឆ្នាំ ២០១០-២០១៥ ​មាន​ចំនួន ១,១%

១០. ទីក្រុង​កៃរ៉ូ ប្រទេស​អេស៊ីប (១៨,៥លាន​នាក់​)

​អត្រា​កំណើន​ពី​ឆ្នាំ ២០១០-២០១៥ ​មាន​ចំនួន ២% ៕

​ទីក្រុង​កំពូល​ទាំង​១០ ដែល​មាន​សុវត្ថិភាព​ជាង​គេ

The Economist Intelligence Unit ​បាន​ចាត់​ថ្នាក់​​ទីក្រុង​ធំ​ៗ​ជាងគេ​បំផុត​ចំនួន៥០ លើ​លោក​ រួម​ទាំង​ទីក្រុង​ឡុងដ៍ ញ៉ូយ៉ក និង​ប៉ារីស ​ថា​ជា​ទីក្រុង​មាន​សុវត្ថិភាព​ចង់​រស់​នៅ​ជាងគេ ​ដោយ​គិត​ទៅ​លើ​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់​ខ្លួន សុវត្ថិភាព​សុខភាព សុវត្ថិភាព​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ​និង​សុវត្ថិភាព​លើ​ប្រព័ន្ធ​ឌីជីថល។

ខាង​ក្រោម​នេះ​ជា​ទីក្រុង​កំពូល​ទាំង​១០ ដែល​មាន​សុវត្ថិភាព​ជាង​គេ៖

១០. ទីក្រុង​ញ៉ូយក អាមេរិក

ទីក្រុង​នេះ​​ជាប់​ចំណាត់​ថ្នាក់​ទី៣​ខាង​សុវត្ថិភាព​ឌីជីថល និង​សុវត្ថិភាព​សុខភាព​​ទី ២ ​ប៉ុន្តែ​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់ខ្លួន​នៅ​លេខរៀង​ទី ២៨។ អាយុ​រស់​នៅ​ជាមធ្យម ៨១ឆ្នាំ។

៩. ទីក្រុង​ម៉ែលប៊ន អូស្ត្រាលី

ទីក្រុង​នេះ​​ជាប់​ចំណាត់​ថ្នាក់​មាន​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ល្អ​លំដាប់​ទី ២ និង​ខាង​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ទី ៨។ អាយុ​រស់​នៅ​ជាមធ្យម ៨៦ឆ្នាំ។

៨. ទីក្រុង​តូរ៉ុនតូ កាណាដា

ទីក្រុង​នេះ​ល្អ​លំដាប់​ខ្ពស់​សម្រាប់​រស់​នៅ​ និង​សិក្សា​រៀន​សូត្រ។ តូរ៉ុនតូ​មាន​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ល្អ លំដាប់​ទី ៨ និង​អាយុ​រស់​នៅ​ជាមធ្យម ៨១ឆ្នាំ។

៧. ទីក្រុង​ស៊ូរិច ស្វីស

ទីក្រុង​នេះ​​ឈរ​លំដាប់​កំពូល​គេ​លេខ ១ ​ខាង​សុវត្ថិភាព​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និង​​សុវត្ថិភាព​​សុខភាព ជាមួយ​អាយុ​រស់​នៅ​ជាមធ្យម ៨៤ឆ្នាំ។

៦. ទីក្រុង​ស៊ីដនី អូស្ត្រាលី

សុវត្ថិភាព​​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ​ទទួល​បាន​ចំណាត់​ថ្នាក់​ទី ៣ និង​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់​ខ្លួន​លេខ ១០។ អាយុ​រស់​នៅ​ជាមធ្យម ៨១​ឆ្នាំ។

៥. ទីក្រុង​អាស្ត៊ែរដាំ ហូឡង់

គិត​ជា​រួមឈរ​នៅ​លេខ​៥ តែ​បើ​គិត​ពី​កត្តា​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់​ខ្លួន ទីក្រុង​នេះ​​ឈរ​នៅ​លេខរៀង​ទី ៩ ក្នុង​ចំណោម​ទីក្រុង​ទាំង ៥០។ អាយុ​រស់​នៅ​ជាមធ្យម ៧៩ឆ្នាំ។

៤. ទីក្រុង​ស្តុកហូម ស៊ុយអែត

ទីក្រុង​នេះ​ក៏​ស្ថិត​នៅ​លំដាប់​កំពូល​ខាង​សុវត្ថិភាព​ដែរ ជាមួយ​អាយុ​រស់​នៅ​ជាមធ្យម ៨២ឆ្នាំ។

៣. ទីក្រុង​អូសាកា ជប៉ុន

អួសាកា ជាប់​ឈ្មោះ​ជា​ទីក្រុង​មាន​សុខ​សុវត្ថិភាព​​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ល្អ​បំផុត​ទី ២ និង​មាន​សុវត្ថិភាព​ឌីជីថល​ទី ៥។ អាយុ​រស់​នៅ​ជាមធ្យម ៨៣ឆ្នាំ។

២. ទីក្រុង​សាំងហ្គាពួរ សិង្ហបុរី

ទីក្រុង​នេះ​គឺ​មាន​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ល្អ​ជាង​គេ​បំផុត រួម​នឹង​បរិស្ថាន​បើក​អាជីវកម្ម​ផង​ដែរ។ អាយុ​រស់នៅ​ជា​មធ្យម ៨២ឆ្នាំ។

១. ទីក្រុង​តូក្យូ ជប៉ុន

​​តូក្យូ​​ជាប់​ឈ្មោះ​ជា​ទីក្រុង​មាន​សុខ​សុវត្ថិភាព​ល្អ​ជាង​គេ​បំផុត​ក្នុង​លោក សុវត្ថិភាព​ទាំង ៤ប្រភេទ​ខាង​លើ​​ ទីក្រុង​នេះ​ឈរ​លើ​គេ​ទាំង​អស់។ អាយុ​រស់​នៅ​ជាមធ្យម ៨២ឆ្នាំ៕